بررسی حقوق رقابت در قوانین و مقررات جهان و ایران با تمرکز بر بازار برق

با باز شدن پای بخش خصوصی به عرصه‏های مختلف تولید و تجارت کالاها، اهمیت وضع قوانین بازدارنده و اعمال مجازاتهای لازم برای مبادرت‎کنندگان به رویه‏های ضد رقابتی مضاعف می‏گردد. به همین سبب، نهادهای قانونگذار همواره جهت صیانت از حقوق مصرف‏کنندگان، رقبا و به طور کلی تمامی آحاد جامعه، اهتمام ویژه‏ای به وضع قوانین لازم در این زمینه و تشکیل نهادهای ناظر بر مسائل رقابتی در بازارها ‏دارند. بر این اساس مطالعه و شناخت مباحث حقوقی و اقتصادی مرتبط با مسائل رقابتی بازارها به ویژه در زمینه خدمات و کالاهایی که دارای اهمیت خاصی در شئوون مختلف زندگی مردم بوده و پیشتر نیز در قالب خدمات عمومی از طریق صنایع دارای انحصار طبیعی ارائه می‏شده اند، از اهمیت مضاعفی برخوردار می‏گردد. بازارهای انرژی به طور عام و بازار کالای برق به طور خاص، از این دست بازارها می‏باشند. در ایران، حقوق رقابت از مباحث نسبتا جدیدی است که همزمان با اجرای اصل 44 قانون اساسی مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به نیاز به شناخت دقیق از قوانین و مقررات در زمینه حقوق رقابت در کشورهای مختلف جهت الگوگیری و پیاده‏سازی در حوزه‏های گوناگون‎، این مقاله با اتخاذ یک رویکرد حقوقی و اقتصادی، با مطالعه مبانی حقوق رقابت در دنیا و ایران به ویژه در حوزه بازار برق ضمن اشاره به ویژگی‎های نهادهای کارآمد صیانت کننده از حقوق رقابت‎، برخی مشکلات بازار برق کشور را از دیدگاه حقوق رقابت بررسی می‏کند. مقایسه بازار برق کشور با بازارهای مطرح دنیا حاکی از وضعیت نسبتا مطلوب شاخصهای ساختاری و وجود برخی مشکلات مقرراتی در بازار برق کشور است که نیاز توجه بیشتر به حقوق رقابت را نمایان می‎سازد. تاسیس نهاد تنظیم مقررات بخشی در حوزه برق علاوه بر رفع نواقص هیات تنظیم بازار برق می تواند نوید دهنده ایجاد یک برنامه جامع و کلان جهت انجام اصلاحات در صنعت برق کشور باشد.