مردم سالاری مشارکتی و همه پرسی های شهری در نظام حقوقی ایتالیا؛ الگویی در جهت تکمیل نظام حقوقی ایران

مردم سالاری مشارکتی یکی از انواع دموکراسی است که امروزه در کشورهای توسعه یافته به خصوص در واحدهای اداری کوچک مانند شهرداری ها با عنوان همه پرسی محلی یا شهری مورد توجه قرار گرفته است. در نظام حقوقی ایتالیا این فرایندها و ابزارها وجود دارند و مطالعه مبانی علمی، مقررات و رویه عملی انواع همه پرسی های شهری می تواند الگوی مناسبی برای جامعه علمی و نظام حقوقی درحال توسعه ایران باشد که تا به امروز از چنین ابزاری محروم بوده است. اهمیت پژوهش این است که ترسیم صحیح مردم سالاری مشارکتی و همه پرسی شهری در ایتالیا الگویی مناسب برای بومی سازی چنین مسائلی در کشورمان است، زیرا پاسخ به این پرسش که آیا رفراندوم شهری درعمل مشارکت مردمی نسبت به حکمرانی را ارتقا می بخشد و کمک به تثبیت دموکراسی و تمرکززدایی می کند یا خیر، سبب می شود تا روش های تقویت مردم سالاری در ایران هم مورد بحث قرار گیرد. در پایان ثابت خواهد شد که مردم سالاری مشارکتی و به ویژه همه پرسی های شهری به نحوی ضامن توسعه حقوقی، ارتقای مشارکت مردمی، استحکام نظام مردم سالاری و تجلی تمرکززدایی در کشور ایتالیا است و به شرط شناسایی نکات قوت و ضعف، نظام های درحال توسعه مانند ایران هم می توانند برای ارتقای مولفه های حکمرانی خود از این الگو بهره مند شوند.