نیازسنجی از نیازهای فراغتی دانش آموزان دختر و پسر عضو سازمان دانش آموزی شهر تهران

سنجش نیازهای فراغتی، گامی اساسی درجهت برنامه ریزی توسعه آموزشی و تربیتی به شمار می آید. نیازهای آموزشی یکی از دروندادهای نظام آموزشی است که مبنای اساسی طرح ریزی، اجرا و ارزیابی نظامها قرار می گیرد. پژوهش پیش روی، به روش پیمایشی و با حجم نمونه برابر با 400 دانش آموز عضو سازمان دانش آموزی، 200دختر(فرزانگان) و200پسر(پیشتازان)، انجام شده است که در سال تحصیلی 93-1392 مشغول به تحصیل در مقاطع ابتدایی(چهارم وپنجم)، راهنمایی و دبیرستان بودند. یافته ها نشان می دهند که دانش آموزان در سطوح مختلف تحصیلی، نیازی مبرم به فعالیتهای فراغتی دارند. مهم ترین نیازهای فراغتی دانش آموزان عضو سازمان دانش آموزی، به ترتیب اولویت، شامل نیاز به گردشگری، نیاز به برگزاری جشن و مراسم، نیاز به فعالیتهای مشارکتی، فعالیتهای ورزشی، فعالیتهای فرهنگی، فعالیتهای مذهبی و فعالیتهای هنری است. فاصله وضع موجود و مطلوب، درمورد تمام نیازهای  فراغتی، مقادیری منفی داشته و دانش آموزان مطالباتی بیش از وضع موجود دارند. همچنین رابطه میان پایگاه اجتماعی- اقتصادی دانش آموزان و نیازهای فراغتی آنان معنادار است و دانش آموزان محروم به فعالیتهای گردشگری، ورزشی، مشارکتی، فرهنگی و شرکت در مراسم و جشنها و مراسم مذهبی بیش از دانش آموزان با پایگاه اجتماعی بالا و متوسط نیاز دارند. یافته های این پژوهش نشان می دهد که احساس نیاز پسران به اغلب فعالیتهای فراغتی مانند گردشگری، فعالیتهای ورزشی و برگزاری گردهمایی، جشنها و مراسم بیش از دختران بوده و احساس نیاز دختران به فعالیتهای هنری بیش از پسران بوده است. از پیشنهادهای پژوهش تاکید بر اهمیت فعالیتهای فوق برنامه برای دانش آموزان در نظام آموزش وپرورش، انجام دادن یک نیازسنجی جامع و کامل برای ایجاد یک استراتژی کلان و مشخص درسطح کشور، تربیت مربیان آموزش دیده و به کارگیری مربیان توانمند، فراهم کردن فرصتهای برابر برای استفاده مناسب از اوقات فراغت، رفع آسیبهای برنامه اوقات فراغت دانش آموزان در بی توجهی به طبقات و مناطق محروم و حمایت مالی از آنها، رفع بی توجهی به تفاوتهای جنسیتی دختران و پسران در برنامه ریزی های مربوط به اوقات فراغت، توجه به برگزاری اردوهای گردشگری، توسعه و ارتقای مهارتهای ورزشی و سواد حرکتی، تدوین برنامه های تشویقی کتابخوانی، تشویق به فعالیتهای هنری و ایجاد باشگاه های متنوع هنری، تشکیل باشگاه ها و انجمنهای کارآفرینی و حرفه آموزی، افزایش مشارکتهای اجتماعی، تمرکز بر فعالیتهای گروهی اخلاق- محور و پرورش و رشد ایده های معنوی و اخلاقی دانش آموزان است.