تبیین اقتصاد نهادی از علل ناکامی در تحقق اهداف بهبود بهره وری در برنامه های توسعه ایران

علی رغم تلاش های صورت گرفته، به استناد آمارهای رسمی، بهر هوری اقتصاد ملی در مقایسه با بسیاری از کشورهای دنیا از جمله اعضای سازمان بهره وری آسیایی پایین است. هر چند توجه به این مساله در برنامه های توسعه قدمت چندانی ندارد اما دستاوردهای حاصله حتی در مقایسه با همین میزان توجه نیز ناچیز است. سوالی که مطرح می شود آن است که چرا دستیابی به اهداف قوانین پیشبینی شده برای بهبود بهره وری ناچیز است. برای پاسخگویی به این سوال از یافته های نظری ویلیامسون، یکی از اقتصاددانان نهادگرا بهره گیری می شود. مطالعه موردی این پژوهش، برنام ه های قبل از انقلاب و چهار برنامه بعد از انقلاب است. بر اساس نتایج این پژوهش علل ناکامی در دستیابی به اهداف برنامه های بهبود بهره وری عبارت است از: -1 غفلت از پیش نیازهای نهادی(خصوصا نهادهای غیررسمی) مورد نیاز برای بهبود بهره وری در متن قوانین مربوطه 2- کم توجهی به مساله اجرا و عدم پی شبینی ضمانت های اجریی لازم در متن قوانین 3- عدم توجه به سلسله مراتب تحولات نهادی و آرمانی تصور کردن شرایط جامعه برای تحقق اهداف بهبود بهره وری.