سلامت روان و عوامل مرتبط با آنها در سالمندان با سابقه جراحی ارتوپدی ناشی از سقوط

دوره سالمندی با عوامل متعدد تهدید کننده سلامت از جمله سقوط و ترس از آن و مسائل روانیشناختی، جسمانی و اجتماعی همراه است. با توجه به این که ارتقاء سلامتی در سالمندان، مستلزم ارتقای سبک زندگی بهداشتی و کنترل و مدیریت عوامل روانشناختی است، لذا هدف این مطالعه تعیین سلامت روان شامل افسردگی، اضطراب و استرس و عوامل مرتبط با آن در سالمندان بعد از جراحی ارتوپدی ناشی از سقوط می باشد.

پژوهش حاضر، مطالعه ای مقطعی (همبستگی-توصیفی) بود که 280 نفر از سالمندان بعد از جراحی ارتوپدی ناشی از سقوط مراجعه کننده به مراکز آموزشی درمانی منتخب دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 1397، در آن شرکت داشتند. نمونه گیری به روش در دسترس انجام شد. ابزار گردآوری داده ها شامل: فرم کوتاه شده آزمون شناختی (AMT)، فرم مشخصات دموگرافیک و مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس (DASS) بود. ضرایب همسانی درونی سه مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس به ترتیب عبارت بود از: 93/0، 90/0، 92/0 و ضرایب بازآزمایی (با فاصله سه هفته) مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس به ترتیب عبارت بود از: 84/0، 89/0 و 90/0 علاوه بر این همبستگی درون طبقه ای بین دو بار اجرا برابر با 78/0، 87/0 و 80/0 به دست آمده است شرایط ورود سالمندان به مطالعه عبارت بود از: سن 60-75 سال، ظرفیت شناختی و توانایی پاسخگویی سوالات (AMT)، عدم وجود اختلالات نورولوژیکی، توان برقراری ارتباط و عدم وجود بیماری روانی. داده ها با آمار توصیفی و آمار استنباطی همچون تی مستقل و آنووا یکطرفه در نرم افزار SPSS نسخه 20 در سطح معناداری (05/0 ≤ P) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

میانگین سنی سالمندان شرکت کننده در این مطالعه 29/4±50/69 (با انحراف معیار 29/4) و 65% زن و 35% مرد بودند. نزدیک به نیمی از سالمندان افسردگی در سطح خفیف تا متوسط (6/41 درصد)، حدود 9/47 درصد اضطراب متوسط و 23 درصد استرس خفیف تا متوسط را گزارش کردند. ضمن اینکه هر یک از متغیرهای "استرس، افسردگی و اضطراب" با متغیرهای جنسیت، سطح تحصیلات، وضعیت تاهل و سابقه ابتلا به بیماری های مزمن ارتباط معناداری داشتند (05/0>P).

 با توجه به پیامدهای نامطلوب افسردگی، اضطراب و استرس در سالمندان، برنامه های آموزشی مشاوره ای حین ترخیص و همینطور توجه به ارتقاء سطح حمایت های خانوادگی و اجتماعی می تواند زمینه ای جهت ارتقای سطح سلامت و دستیابی به سالمندی سالم، موفق و فعال را فراهم آورد.