مقایسه تحلیلی فلور علف های هرز مزارع سویا (Glycine max L.) در دو منطقه کوهستانی و دشت شرق مازندران

مطالعه نحوه پراکنش علف های هرز برای ارزیابی راهبردهای زراعی در گذشته  و طراحی رهیافت های مدیریتی آینده علف های هرز مفید می باشد. بدین سبب این آزمایش به منظور بررسی تنوع گونه ای، کارکردی و ساختار جوامع علف های هرز مزارع سویا در دو منطقه دشت و کوهستانی شهرستان های نکا و گلوگاه، واقع در شرق استان مازندران در سطح 2820 هکتار و در مرحله پیدایش گره رویشی چهارم در سال 1397 انجام شد. نمونه برداری به روش سیستماتیک با استفاده از کادرهای 5/0×5/0 متر انجام و تراکم و درصد فراوانی توزیع علف های هرز به تفکیک جنس و گونه اندازه گیری شد. در این بررسی 47 گونه علف هرز از 24 خانواده گیاهی شناسایی گردید. خانواده های کاسنی (Asteraceae) و گندمیان (Poaceae) بیشترین غنای گونه ای را به خود اختصاص دادند. علف های هرز یکساله با 30 و چند ساله با 16 گونه به ترتیب بیشترین و کمترین تعداد را داشتند. در مزارع کوهستانی به علت عدم مصرف علف کش، تراکم علف های هرز برگ پهن بیشتر بود. در این ناحیه نسبت فراوانی گونه هایC3  به C4 در مقایسه با دشت به دلیل کمتر بودن میانگین دما چیرگی داشت. شاخص شانون در منطقه کوهستان (13/1Hm=) بزرگتر از ناحیه دشت (04/1Hp=) برآورد گردید. بیشتر بودن تنوع گونه ای در منطقه کوهستانی را به پایداری بیشتر این ناحیه می توان نسبت داد. جمعیت کمتر علف های هرز نیز در مزارع دشت نشان از نقش مهم عملیات خاک ورزی است. به طور کلی تفاوت مدیریت های اعمال شده در دو ناحیه مورد بررسی در بلند مدت، به عنوان فیلترهای زراعی بر جمعیت و ترکیب گونه ای علف های هرز موثر بوده است.