تاثیر اسید سالیسیلیک و ال-آرژنین بر صفات مورفوفیزیولوژیک و عناصر برگی گیاه پریوش تحت تنش خشکی

پریوش (Catharanthus roseus) گیاهی زیبا و رونده از خانواده خرزهره ئیان و دارای کاربردهای زینتی و دارویی است. این گیاه همانند سایر گونه های فضای سبز تحت تاثیر آثار سوء ناشی از تنش خشکی قرار می گیرد، اما در این راستا استفاده از محرک های رشد گیاهی می تواند برای گیاه تحت تنش مفید باشد. بنابراین تحقیق حاضر به منظور تاثیر اسید سالیسیلیک و ال-آرژنین بر صفات مورفو-فیزیولوژیکی گیاه پریوش تحت تنش خشکی انجام شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل با دو عامل شامل محلول پاشی در 5 سطح (شاهد، ال-آرژنین 5/1 و 3 میلی مولار، اسید سالیسیلیک 100 و 200 میلی گرم در لیتر) و تنش خشکی در سه سطح (100، 70 و 40 درصد ظرفیت زراعی) در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با 3 تکرار انجام شد. صفات مورد بررسی شامل کارایی مصرف آب، نسبت وزن ریشه به شاخساره، تعداد گل، قطر گل، محتوای کلروفیل برگ، فعالیت آنزیم های پراکسیداز و سوپر اکسید دیسموتاز برگ و عناصر پرمصرف (نیتروژن، فسفر و پتاسیم) برگ بود. کارایی مصرف آب در تیمارهای تحت تاثیر تنش 70 درصد ظرفیت زراعی بیشتر از سایر تیمارها بدست آمد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که برهمکنش محلول پاشی و تنش خشکی بر نسبت وزن ریشه به شاخساره، فعالیت آنزیم پراکسیداز، مقدار فسفر و نیتروژن برگ معنی دار شد. نسبت وزن ریشه به شاخساره در تیمارهای عدم محلول پاشی (شاهد) × 40 درصد ظرفیت زراعی و ال-آرژنین 5/1 میلی مولار × 40 درصد ظرفیت زراعی بیشتر از سایر تیمارها گزارش شد. فعالیت آنزیم پراکسیداز در تیمار برهمکنش عدم محلول پاشی و 100 درصد ظرفیت زراعی کمتر از سایر تیمارهای آزمایشی بود. بیشترین مقدار فسفر و نیتروژن در تمامی سطوح محلول پاشی در 100 درصد ظرفیت زراعی مشاهده شد. حداقل مقدار عناصر پرمصرف در تیمارهای حاوی 40 درصد ظرفیت زراعی مشاهده شد. قطر و تعداد گل در تیمارهای 100 درصد و 70 درصد ظرفیت زراعی بیشتر از 40 درصد ظرفیت زراعی به دست آمد و در بین تیمارهای محلول پاشی میانگین قطر گل و کلروفیل کل در تیمار ال-آرژنین 3 میلی مولار بیشتر بود. بیشترین و کمترین فعالیت آنریم سوپر اکسید دیسموتاز به ترتیب در تیمار 40 درصد ظرفیت زراعی و 100 درصد ظرفیت زراعی مشاهده شد و در بین تیمارهای محلول پاشی، فعالیت این آنزیم در تیمارهای ال-آرژنین 3 میلی مولار و اسید سالیسیلیک 100 میلی گرم در لیتر بیشتر از سایر تیمارها بود. بنابراین با هدف مصرف بهینه آب و محلول پاشی، در تیمار 70 درصد ظرفیت زراعی و استفاده از ال-آرژنین 3 میلی مولار یا اسید سالیسیلیک 100 میلی گرم در لیتر موجب افزایش عناصر فسفر و ازت گردید. همچنین در مجموع تیمارهای ال-آرژنین 3 میلی مولار یا اسید سالیسیلیک 100 میلی گرم در لیتر موجب افزایش تعداد و قطر گل پریوش شدند.