بررسی اهمیت ارتباط نهادهای سلامت و درمانی با مراکز آموزشی در تمدن اسلامی (موردکاوی بیمارستان نظامیه نیشابور در قرن 5 و 6 قمری)

پیام:
نوع مقاله:
مطالعه موردی (دارای رتبه معتبر)
چکیده:
زمینه و هدف

بررسی تاریخ بیمارستان ها در ایران و اسلام، بخشی از مطالعات مهم حوزه تکامل نهادهای سلامت و درمان در تمدن اسلامی است. با گسترش اسلام در تمامی زمینه ها به ویژه حوزه طب، حکومت ها معمولا در برخی از دوره های تاریخ اسلام و ایران، به اهمیت دانش پزشکی پی برده و به ایجاد مراکز درمانی مجهز در بیشتر سرزمین ها اقدام کرده اند. هدف از پژوهش حاضر، شناخت بیشتر تکامل نهادهای سلامت و درمان در ایران به ویژه بیمارستان نظامیه نیشابور و نقش آن در گسترش علم طب است.

مواد و روش ها

این مقاله با رویکرد تحلیلی تاریخی و کتابخانه ای اسنادی به بررسی متون و اسناد و تبیین روند ایجاد، رشد و تکامل این بیمارستان و نقش آن در ارتقای بهداشت و درمان و آموزش پزشکی در تمدن اسلامی با تکیه بر کتاب هایی مانند دانشنامه جهان اسلام می پردازد.ملاحظات اخلاقی: در نقل و تحلیل و استنباط مطالب به ویژه در مراجعه به کتب مرجع، جنبه های اخلاقی و ادبی موضوع رعایت گردیده است.

یافته ها

 یافته های پژوهش نشان می دهد بیمارستان مذکور که به عنوان یک ضرورت علمی و حاکمیتی به شمار می رفته، یکی از مهم ترین مراکز آموزشی و درمانی در شمال شرق ایران نیز بوده است که تعدادی از برجسته ترین پزشکان ، دوره ای از فعالیت علمی و طبی خود را در آنجا گذرانده اند، به طوری که این مراکز علاوه بر وظیفه درمان و مراقبت از بیماران، وظایف دیگری نظیر تربیت دانشجویان طب و ایفای نقش مراکز تحقیقاتی و پژوهشی (کتابخانه تخصصی) را نیز پوشش می دادند. ابعاد و نحوه تاثیر این نظامیه ها در تکامل نهادهای سلامت و درمان را می‎توان در افراد برجسته حوزه طب و آرای ایشان خلاصه کرد که توسط مدارس نظامیه به جامعه پزشکی تقدیم گردیدند، چراکه این مدارس، مهم ترین نقطه تحول تحقیقات در حوزه طبی جهان اسلام بوده و بنیان چرخه های مطالعاتی این حوزه با تربیت پزشکان چیره دست تحکیم یافته است که ابتدا سعی در درمان بیماری داشته و سپس به روش‎های پیشگیری و شیوع بیماری‎ها اهتمام می ورزیدند.

نتیجه گیری

همواره بخش های آموزشی یا به اصطلاح امروزی «بخش های آزمایشگاهی و تحقیقاتی دانشگاهی» جزء لاینفک بیمارستان ها بوده است، چراکه این زیرمجموعه ها علاوه بر پذیرش و مداوای بیماران، طبابت را با روش ها و متدهایی انجام می دادند که گاهی علمی و گاهی نیز به صورت تجربی بود و این امر سبب می شد بسیاری از طالبان علم و طبابت از گوشه و کنار جهان در جستجوی علوم مرتبط با این سبک و متد باشند.

زبان:
فارسی
صفحات:
75 تا 88
لینک کوتاه:
magiran.com/p2067780 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!