تاملی بر دغدغه ی اخباری ها در جریان سند محوری

در بررسی روایات و تضعیف یا تقویت آن ها، برخی تنها راه دستیابی به اعتبار روایت را سند آن می دانند (وثوق سندی). گروهی نیز بر این باورند که معیار و ملاک عمل به حدیث، اطمینان به صدور آن از معصوم، به وسیله قرائن است و سند نیز یکی از این قرائن در کنار سایر قرینه ها است. در دوره ای از تاریخ حدیث، نگاه سندی به روایت از حالت قرینه بودن خارج و تبدیل به ملاک کلی عمل یا رد روایت شد؛ این امر یکی از علل برآشفته شدن اخباری ها گشت. در این نوشتار با بررسی وضعیت حدیث شیعه، ثابت شده است برخلاف احادیث اهل سنت، پدیده ی جعل کمترین آسیب را در تاریخ حدیث شیعه داشته است و معصومان (علیهم السلام) و اصحاب ایشان سعی در تصفیه چنین روایاتی داشتند. از این رو هم دلیل نقلی و هم دلیل عقلی بر صحت وثوق صدوری دلالت دارند و نگاه صرف سندی بر روایات آسیب هایی را به همراه دارد. لذا اخباری ها (صرف نظر از دیگر عقایدشان) دغدغه برحقی در این موضوع داشتند.