طراحی و روان سنجی ابزار سنجش رفتارهای ناایمن رانندگی با موتورسیکلت براساس مدل اطلاعات، انگیزش و مهارت های رفتاری

رفتارهای ناایمن موتورسواران یکی از علل اصلی مرگ ومیر آنان است. سنجش رفتارهای ناایمن موتورسواران و برنامه ریزی در جهت کنترل آن در گام نخست نیازمند ابزاری است که با ویژگی های فرهنگی، اجتماعی و مذهبی جامعه منطبق باشد. این پژوهش با هدف طراحی و روان سنجی ابزار سنجش رفتارهای ناایمن رانندگی با موتورسیکلت براساس مدل اطلاعات، انگیزش و مهارت های رفتاری انجام شد.

در این مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی برای تعیین گویه های ابزار، پس از بررسی منابع علمی و نیازسنجی اعتقادات در جامعه مورد بررسی، پرسش نامه 32آیتمی شامل ابعاد اطلاعات، انگیزش و مهارت های رفتاری طراحی شد که روایی آن از طریق روایی محتوی (کمی و کیفی)، روایی صوری و روایی سازه (تحلیل عامل تاییدی) و پایایی آن به روش همسانی درونی (آلفای کرونباخ) و بازآزمایی با استفاده از نرم افزار لیزرل 8/8 مورد تایید قرار گرفت.

پس از طی مراحل روایی و پایایی پرسش نامه، 21 سئوال باقی ماند. مقدار شاخص روایی محتوایی بین 1-0.97 به دست آمد. همچنین نتایج بررسی روایی سازه با استفاده از تحلیل عامل تاییدی 0.071=RMSEA و 1.97=X2/df را نشان داد (0.001>P). پایایی ابزار با استفاده از همسانی درونی (0.87-0.70=α) و ثبات آن از طریق آزمون مجدد (0.922=ICC) به دست آمد.

پرسش نامه طراحی شده برای سنجش رفتارهای ناایمن موتورسواران براساس مدل اطلاعات، انگیزش و مهارت های رفتاری، از روایی و پایایی مناسب برخوردار بوده و مورد تایید است.