تعیین اجزای عملکرد گردوی ایرانی و مطالعه همبستگی آن با صفات فنولوژیک، مورفولوژیک و بیوشیمیایی

برآورد ضرایب همبستگی بین صفات مختلف، نه تنها می تواند سبب تسریع برنامه های اصلاحی گردو شود، بلکه امکان بهبود سایر صفات را در کنار اصلاح برای صفات موردنظر فراهم می کند. بدین منظور، داده های حاصل از دو سال ارزیابی مورفولوژیک 325 ژنوتیپ های انتخابی از استان های فارس، مازندران و ایلام جهت مطالعه همبستگی بین صفات مورفولوژیک مورد استفاده قرار گرفت. همچنین به منظور مطالعه همبستگی بین صفات بیوشیمیایی و مورفولوژیک، خصوصیات بیوشیمیایی تعداد 52 ژنوتیپ برتر از 325 ژنوتیپ اولیه مورد ارزیابی قرار گرفت. بررسی نتایج این پژوهش نشان داد که رابطه ی خطی و معنی داری بین صفات فنولوژیک به ویژه تاریخ برگدهی با تاریخ برداشت وجود داشت که از آن می توان جهت تعیین تاریخ برداشت بر مبنای تاریخ برگدهی استفاده کرد. عملکرد با تاریخ برگدهی (**58/0)، وزن میوه (**64/0) و مغز (*46/0)، اندازه میوه (**56/0) و عادت باردهی جانبی (**53/0) همبستگی مثبت و با رنگ مغز (*38/0-) همبستگی منفی داشت که با توجه به نتایج حاصل رگرسیون گام به گام، عادت باردهی جانبی، وزن میوه و شاخص اندازه میوه از اجزای اصلی تعیین کننده عملکرد گردو بودند. بررسی همبستگی بین صفات بیوشیمیایی با ارتفاع از سطح دریا و صفات مورفولوژیک نشان داد که درصد روغن و پروتئین موجود در مغز گردو تحت تاثیر خصوصیات فیزیکی میوه (اندازه و وزن میوه و مغز) نمی باشد. در مقابل، با افزایش ارتفاع از سطح دریا، درصد روغن و پروتئین موجود در مغز افزایش یافت. همبستگی منفی و معنی داری بین میزان اسیدهای چرب غیراشباع با یک باند مضاعف (MUFA) و اسیدهای چرب غیراشباع با چند باند مضاعف (PUFA) و همچنین بین نسبت PUFA:SFA با ضخامت پوست سخت مشاهده شد.