بررسی تنوع زیستی و پراکندگی جغرافیایی کنه ها در اهواز، جنوب غربی ایران، سال 1397

کنه ها به عنوان ناقلین بیولوژیک و مخازن بیماری هایی مانند تب خونریزی دهنده کریمه- کنگو، نقش مهمی در انتقال عوامل بیماری زا به انسان و حیوانات دارند. در این راستا، مطالعه حاضر با هدف تعیین شاخص های تنوع زیستی، پراکندگی و فون ناقلین بیماری تب خونریزی دهنده کریمه- کنگو در شهر اهواز در سال 7931 انجام شد.

در مطالعه توصیفی- مقطعی حاضر کنه ها در دو فصل بهار و پاییز از سر، گوش، کشاله ران، زیر دم و اطراف مقعد بدن 782 راس گاو، گوسفند و بز جمع آوری و شناسایی شدند. شاخص های زیستی بر حسب نوع میزبان محاسبه گردید. نقشه فراوانی کنه ها نیز با استفاده از نرم افزار ArcGIS 10.4 ترسیم شد.

به طور کلی در این مطالعه پنج گونه کنه از سه جنس شناسایی شدند. فراوانی گونه های هیالوما مارژیناتوم، هیالوما آناتولیکوم، ریپی سفالوس بورسا، ریپی سفالوس سانگوینئوس و بوافیلوس آنولاتوس به ترتیب معادل 21/25، 2/5، 61/25، 11/25 و 3/75 درصد محاسبه گردید. با توجه به شاخص Shannon-Wiener، تنوع گونه ای میزبان بز از میزبان های گاو و گوسفند کمتر است. همچنین براساس شاخص Simpson، تنوع گونه های غالب در میزبان بز از دو میزبان دیگر کمتر می باشد. علاوه براین، شاخص غنای گونه ای در میزبان گوسفند از میزبان های دیگر بیشتر است؛ اما شاخص یکنواختی گونه براساس نوع میزبان، برای میزبان گاو دارای بیشترین مقدار بود و معادل 0/789 محاسبه شد.

بر مبنای نتایج می توان گفت که بین شاخص های تنوع زیستی و بیماری های منتقل شونده توسط کنه ها ارتباط وجود دارد و این نتایج اطلاعات مفیدی را در راستای پیشگیری از بیماری های منتقل شونده توسط کنه ها در دسترس قرار می دهد.