بررسی سندی همکاری محمود پناهیان، جاسوس کا. گ. ب با حزب و دولت بعثی عراق در دوران پهلوی دوم

مقاله حاضر به بررسی سندی همکاری محمود پناهیان، جاسوس کا. گ. ب، با حزب و دولت بعثی عراق در دوران پهلوی دوم می پردازد. در این دوره تاریخی، نقش پناهیان در تشکیل ارتش ملی آذربایجان، جاسوسی او برای کا گ ب، همکاری او با گروه های چریکی داخل کشور، همکاری با حزب بعث، فعالیت در رادیو بغداد و تلاش او در رسانه های عراق برای تفرقه افکنی میان اقوام ایرانی مورد بررسی قرار می گیرد. سوال اصلی پژوهش این است که محمود پناهیان در بین سال های 1357- 1324 چه فعالیت های سیاسی ای داشته است؟ داده های پژوهش به روش کتابخ آن های و مطالعه اسنادی جمع آوری شده است. در بخش کتابخ آن های متون مربوط به فرقه دمکرات آذربایجان و خاطرات اعضای حزب توده مورد مطالعه قرار گرفته و در بخش مطالعات اسنادی، اسناد موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی بررسی و تحلیل شده است. براساس نتایج پژوهش، فعالیت های سیاسی محمود پناهیان در ایران، شوروی و عراق هیچگاه مستقل نبوده است. اقدام های او بازتابی از دستورالعمل های دریافتی از جانب شوروی و حزب بعث بوده است.