شناسایی دلایل تصادفات مبتنی بر الگوهای ذهنی رانندگان برون شهری با استفاده از روش تحلیل عاملی

شناسایی عوامل موثر بر تصادفات به ویژه در کشورهای با درآمد متوسط، گامی مهم در افزایش سطح ایمنی راه ها و کاهش تلفات است. در مطالعات گذشته این موضوع از نگاه پلیس و یا متصدیان جاده ای موردتوجه قرارگرفته و به الگوهای ذهنی رانندگان در خصوص دلایل تصادفات توجه نشده است درحالیکه شدر حالیکه شناسایی این الگوها می تواند اطلاعات مفیدی در جهت شناسایی دلایل تصادفات ارائه نماید. هدف اصلی از این تحقیق پژوهش شناسایی الگوهای ذهنی رانندگان در خصوص علل تصادفات استبود.

در این پژوهش از تحلیل عاملی برای شناسایی الگوهای ذهنی رانندگان استفاده شده است. کیو متدولوژی، فنی است که پژوهشگر را قادر میسازد تا او لا ادراکات و عقاید را شناسایی و طبقهبندی کند و ثانیا به دسته بندی گروه های افراد بر اساس ادراکاتشان بپردازد. بر اساس پژوهش های قبلی و فضای گفتمان پژوهش سی عامل و گزاره تصادفات برای راه های برون-شهری استخراج گردید و این عوامل مطابق با روش Q توسط  کیو توسط سی نفر از رانندگان حرفه ای امتیازدهی گردید.  بر اساس این امتیازدهی و اولویتدهی و با معیار نسبت واریانس، الگوهای مختلف فکری رانندگان در خصوص دلایل تصادفات شناسایی شده است. در این پژوهشبه منظور رعایت موازین اخلاقی، هدف مطالعه به رانندگان توضیح داده شد و رضایت آگاهانه اخذ شد. همچنین، نویسندگان متعهد شدند که اطلاعات افراد به صورت محرمانه باقی بماند.

با توجه به تحلیل عاملی انجام شده هفت الگوی ذهنی در میان رانندگان در خصوص دلایل تصادفات شناسایی  گردید که درمجموع 80 درصد واریانس کل را شامل میشود. با بررسی این الگوها اطلاعات مفیدی در این زمینه حاصل گردید. سبقت، انحراف به چپ و صحبت با تلفن همراه به عنوان دلایل اصلی تصادفات شناسایی شده اند درحالی کهدر حالیکه برخلاف انتظار، عبور کنترل نشده عابرینعابر ین پیاده از راه برون شهری موردتوجه رانندگان قرار نگرفته است.

تصویر رانندگان از عوامل موثر بر تصادفات با نتایجی که بر اساس بازدید ایمنی انجام شده یکسان نبوده است. شناسایی این الگوها هم به اصلاح نظرات متخصصین راه کمک می نماید و هم می توان با فرایندهای آموزش، الگوهای ذهنی غلط میان رانندگان را در خصوص دلایل تصادفات اصلاح نمود.How to cite this article:Nasrollahtabar A, Babagoli H, Arghand E. Detection of Cause of Accidents Based on Mental Patterns of Rural Drivers Using Factor Analysis. J Saf Promot Inj Prev. 2019; 7(1):20-8.