وجه تسمیه بیشاپور و مکان یابی دو اثر ساسانی در شهر بیشاپور بر پایه گزارش های منابع اسلامی

بیشاپور نام سومین شهر دولت ساسانی است که شاپوریکم ساخته است. نام این شهر در گزارش های مورخان و اسناد به -دست آمده از کاوش های باستان شناسی به اشکال مختلف به ثبت رسیده است. بسیاری از پژوهشگران سعی نموده اند نام بیشاپور و آثار ذکر شده در اسناد موجود را با آثار شناسایی شده از کاوش های باستان شناسی تطبیق دهند و گاه به وجه اشتقاق آن پی ببرند. پژوهش حاضر بر اساس هدف از نوع تحقیقات بنیادی و بر اساس ماهیت و روش از نوع تحقیقات تاریخی است. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که وجه تسمیه بیشاپور چیست و دو اثر شناسایی شده در کاوش های معاصر به نام های معبدآناهیتا و تالار پذیرایی قابل تطبیق با نام کدام آثار ذکر شده توسط جغرافیانویسان اسلامی است؟ پژوهش حاضر به این نتیجه می رسد که نام بیشاپور به معنای "کار نیک شاپور" یا "خداوندگار شاپور" نیست. بیشاپور تصحیفی از واژه "بیت شاپور" به معنای خانه یا شهر شاپور است، این نام به شکل پیشوند مکان در نام بسیاری از شهرهای ساسانی مشاهده می شود. همچنین مطابق مطالعات صورت گرفته، نام دو آتشکده مشهوری که مولفین صدراسلام از آن به نام های شبرخشین و گمبذگاوسر ذکر کرده اند، در واقع نام دو ساختمان بزرگ شهر بیشاپور به ترتیب ساختمانB (تالار پذیرایی) و ساختمانA (معبد آناهیتا) است.