تاثیر مدیریت خاک ورزی و بقایای گیاهی بر ویژگی های شیمیایی و وزن مخصوص ظاهری خاک در کشت مخلوط ذرت (Zea mays L.) و لوبیا (Phaseolus vulgaris L.)

به منظور بررسی تاثیر مدیریت خاک ورزی و بقایای گیاهی بر ویژگی های شیمیایی و وزن مخصوص ظاهری خاک در کشت مخلوط ذرت (Zea mays L.) و لوبیا (Phaseolus vulgaris L.)، آزمایشی به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی شهرستان شهرکرد در سال زراعی 96-1395 اجرا شد. خاک ورزی در سه سطح (رایج، کم خاکورزی و بی خاک ورزی) به عنوان عامل اصلی، مدیریت بقایای گیاهی در چهار سطح (صفر، 30، 60 و 90 درصد وزن بقایای گندم) به عنوان عامل فرعی و پنج سطح کشت مخلوط (کشت خالص ذرت، کشت خالص لوبیا، نسبت 2:2 ذرت و لوبیا، نسبت 3:1 ذرت و لوبیا و نسبت 1:3 ذرت و لوبیا) به عنوان عامل فرعی فرعی مدنظر قرار گرفتند. صفات مورد مطالعه شامل درصد تغییرات محتوی عناصر پرمصرف (شامل نیتروژن کل، کربن آلی، فسفر و پتاسیم قابل دسترس)، وزن مخصوص ظاهری و ترسیب کربن خاک بود. نتایج نشان داد که عملیات خاک ورزی، محتوی نیتروژن کل، کربن آلی، پتاسیم قابل دسترس و وزن مخصوص ظاهری خاک را به طور معنی داری تحت تاثیر قرار داد؛ به طوری که افزایش شدت خاک ورزی موجب کاهش میانگین این صفات گردید. بیش ترین و کم ترین میانگین ترسیب کربن خاکبه ترتیب در تیمار 90 درصد بقایا، سیستم بدون خاک ورزی و نسبت کشت 2:2 برابر با 33/4154 کیلوگرم در هکتار و تیمار خاک ورزی رایج، صفر درصد بقایا و کشت خالص لوبیا برابر با 33/836 کیلوگرم در هکتار محاسبه شد. از کارکردهای مهم اکوسیستمی مرتبط با کشت مخلوط، افزایش تولید و به تبع آن توان ترسیب کربن گیاه می باشد که با توجه به نتایج این آزمایش می توان عنوان کرد که اجرای تیمار بدون خاک ورزی همراه با بقایای گیاهی وکشت مخلوط با بهبود ذخیره کربن آلی خاک، می توانند در راستای تعدیل اثرات منفی تغییر اقلیم مفید واقع گردند.