ارتباط دانش های طب ایرانی و فلاحت در کتاب«الشامل فی الصناعه الطبیه» ابن نفیس قرشی (با بررسی موردی شناخت خاک و اصلاح آن).

پیام:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:
سابقه و هدف

طب و فلاحت از فروعات دانش طبیعیات اند و این خاستگاه مشترک سبب شده تا مبانی و روش های کلی حاکم بر آن ها یکسان باشد. این پژوهش در پی شناخت اندیشه گذشتگان درباره انواع خاک و روش های اصلاح آن و چگونگی ارتباط دانش های طب و فلاحت در موضوع اصلاح خاک است.

مواد و روش ها:

این نوشتار پژوهشی کتابخانه‏ای است که منبع آن، یکی از بخش های تازه یاب کتاب الشامل فی الصناعه الطبیه قرشی است. در تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش آنالیز محتوا و استخراج جان مایه موجود در نمونه های مشابه استفاده شده و سپس قواعد و اصول کلی حاکم بر بحث گرد آمده است.

یافته ها:

طبیعت خاک سرد و خشک است و برای اینکه مناسب کشاورزی باشد نیازمند نور خورشید و آب است تا سردی و خشکی آن تعدیل شود. در خاک هایی که از نور کافی و آب لازم به‏طور طبیعی بهره ندارند، لازم است از روش های مصنوعی مانند کوددهی، آبیاری و شخم‏زدن استفاده کرد. از این رو، شناخت انواع خاک و اینکه هر یک مناسب با کدام گیاه است و برای آماده سازی آن از چه روش هایی باید سود برد، اهمیت فراوان دارد.
 
نتیجه گیری:

با بررسی موردی شناخت خاک و اصلاح آن از نظر قرشی، نحوه ارتباط دو دانش پزشکی و کشاورزی دانسته می شود. این ارتباط در اشتراک فایده و هدف و برخی اصطلاحات کلیدی این دانش هاست؛ به گونه ای که اگر هدف و فایده علم طب را حفظ صحت و درمان بیماری بدانیم، فایده علم فلاحت نیز حفظ نبات و دفع آفات نباتی خواهد بود. برخی روش ها و مباحث مشترک نیز در هر دو دانش به چشم می خورد. برای نمونه، اطبا سردی و خشکی را با گرمی و تری اصلاح و درمان می کنند. همین روش در اصلاح سردی و خشکی زمین با روش های اصلاح مصنوعی نیز دیده می شود.

زبان:
فارسی
در صفحه:
333
لینک کوتاه:
magiran.com/p2076975 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!