تاثیر تکنیک های آزادسازی عضلات منتخب گردن روی شاخص های بالینی در بیماران سردرد میگرنی: یک مطالعه کارآزمایی بالینی

 افراد با سردرد میگرنی اغلب پاسچری خشک در ناحیه سر و گردن دارند و این مسئله باعث مشکلاتی از قبیل بروز نقاط ماشه ای دردناک در این عضلات می شود. همچنین این بیماران کاهش دامنه حرکتی گردن، پاسچر نامناسب، هم راستا نبودن سر و گردن، افزایش حساسیت عضلات گردن و سندرم درد میوفاشیا دارند. بنابراین سندرم درد مایوفاشیال عامل کمک کننده به سردرد میگرنی است. این سندرم باعث ایجاد نقاط ماشه ای در عضلات گردن می شود. تکنیک های مختلفی از جمله آزادسازی بافت نرم (عضلات گردن)، امواج فراصوت، گرمادرمانی، لیزردرمانی و سوزن خشک در درمان نقاط ماشه ای وجود دارد. بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر تکنیک آزادسازی عضلات منتخب گردن بر شاخص های بالینی (فرکانس، شدت و مدت زمان سردرد، تعداد قرص مصرفی، ناتوانی عملکردی و آستانه تحمل فشاری) بیماران سردرد میگرنی بود.

 این پژوهش یک مطالعه مداخله ای از نوع کارآزمایی بالینی بود. جامعه آماری این پژوهش را تمام بیماران مبتلا به سردرد میگرنی تشکیل دادند. 40 نفر از بیماران سردرد میگرن (55-25 سال) با درگیری عضلات گردن (عضلات استرنوکلوئیدوماستوئید، ذوزنقه ای فوقانی فوقانی و ساب اکسیپیتال) به صورت نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و در دو گروه کنترل (میانگین و انحراف معیار سنی 8/9± 37/45) و آزمایش (آزادسازی عضلات منتخب گردن) (میانگین و انحراف معیار سنی 11/2± 40/4) قرار گرفتند. افراد گروه آزمایش، تکنیک را 6 جلسه، به مدت 2 هفته (ترکیب درمان نقاط ماشه ای و کشش درمانی) دریافت کردند، در حالی که گروه کنترل، ماساژ سطحی پلاسبو دریافت کردند. این مطالعه در مرکز تحقیقات دانشگاه علوم پزشکی شیراز از مرداد تا اسفند ماه سال 1396 انجام شد. متغیرهای بررسی شده در این پژوهش فرکانس، شدت و مدت زمان سردرد، تعداد قرص مصرفی، ناتوانی عملکردی و آستانه تحمل فشاری قبل، بعد از درمان و نیز دوره پی گیری بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نسخه 23 نرم افزار SPSS و آزمون تحلیل واریانس مدل مختلط دوعاملی برای بررسی آثار اصلی دو عامل گروه و زمان بر متغیرهای وابسته استفاده شد. زمانی که اثر اصلی گروه معنی دار شد، از آزمون تی مستقل برای بررسی اختلاف میانگین ها بین دو گروه موردمطالعه و زمانی که اثر اصلی زمان معنی دار شد، از آزمون تی زوجی برای بررسی اختلاف میانگین ها در گروه ها، قبل و بعد از درمان، قبل و دوره پی گیری و نیز بعد از درمان و دوره پی گیری استفاده شد. برای تعیین معناداربودن یافته ها از لحاظ آماری مقدار (P<0/05) در نظر گرفته شد.

در ابتدا متغیرهای بررسی شده توزیع نرمال داشتند (P<0/05). بنابراین برای تجزیه و تحلیل متغیرها از آزمون های پارامتری استفاده شد. براساس نتایج به دست آمده، تمامی متغیرهای کمی و کیفی بررسی شده قبل از درمان بین دو گروه، تفاوت آماری معنی داری نشان ندادند (P<0/05). گروه آزمایش در فرکانس، شدت و مدت زمان سردرد، تعداد قرص مصرفی، نمره ناتوانی عملکردی و آستانه تحمل فشار نسبت به گروه کنترل، بهبود نشان دادند (P<0/001). همچنین بر اساس آزمون تی زوجی، گروه آزمایش در پارامترهای سردرد، تعداد قرص مصرفی، ناتوانی عملکردی و افزایش آستانه تحمل بعد از مداخله و در دوره پی گیری، کاهش معناداری نشان دادند (P<0/001).

بر اساس یافته های این پژوهش، تکنیک آزادسازی عضلات منتخب گردن در کوتاه مدت، بهبود قابل ملاحظه ای در نشانه های بالینی مانند پارامترهای سردرد، تعداد قرص مصرفی، ناتوانی عملکردی و آستانه تحمل عضلات گردن ایجاد کردند. بنابراین این تکنیک می تواند برای درمان بیماران میگرنی با نقاط ماشه ای در عضلات استرنوکلوئیدوماستوئید، ذوزنقه ای فوقانی و ساب اکسیپیتال استفاده شود.