ترسیم و تحلیل نقشه علم نگاشتی برون دادهای علمی حوزه اختلال طیف اوتیسم با استفاده از رویکرد هم رخدادی واژگان

یکی از ابزارهای ترسیم نقشه علمی، شاخص هم رخدادی است که از مهم ترین واژگان مدارک برای بررسی ساختار مفهومی یک حوزه تحقیقاتی استفاده می کند. هدف از انجام پژوهش حاضر، تجزیه و تحلیل ساختار نقشه علمی برون دادهای حوزه اوتیسم از طریق تحلیل هم رخدادی واژگان در پایگاه Web of Science بود.

این مطالعه به روش علم سنجی انجام شد. جامعه تحقیق شامل 14186 رکورد از تولیدات منتشر شده حوزه اوتیسم طی سال های 2010 تا 2017 در پایگاه Web of Science بود. داده ها به روش تحلیل شبکه اجتماعی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

واژگان «توانایی، ناهنجاری، سندرم، اختلال، فنوتیپ و نورون»، اصلی ترین واژگان حوزه اختلال طیف اوتیسم بودند. این واژگان بیشترین امتیاز را از نظر شاخص های مرکزیت به دست آوردند. از نظر شاخص های کلان نیز شبکه حوزه اوتیسم شبکه منسجمی بود. در این حوزه، کشورهای آمریکا، انگلستان و کانادا نسبت به سایر کشورها تولیدات بیشتری داشتند و دانشگاهای کالیفرنیا، لندن و هاروارد پرتولیدترین دانشگاه ها در عرصه بین المللی بودند. در بین دانشگاه های ایرانی نیز دانشگاه های علوم پزشکی تهران، آزاد اسلامی و علوم پزشکی شهید بهشتی نسبت به سایر دانشگاه ها تولیدات بیشتری را به خود اختصاص دادند. در بین پژوهشگران برتر از لحاظ تعداد تولیدات در سطح بین المللی، «Zwaigenbaum L.»، «Matson JL.» و «Gillberg C.» و در میان پژوهشگران ایرانی نیز «معماری الف، مشایدی پ و احمدلو م» بهترین علمکرد را کسب کردند.

اطلاعات به دست آمده از نقشه هم رخدادی واژگانی می تواند به سیاست گذاری هرچه بهتر در حوزه های علمی کمک کند؛ چرا که در این نقشه، هر واژه یا گروه واژگان به نوعی معرف یک حوزه ویژه است. بدین ترتیب، می توان تصمیمات کارامدی برای تخصیص و توزیع منابع اتخاذ کرد. همچنین، پژوهشگران می توانند با موضوعات تازه و محققان برتر هر حوزه آشنا شوند.