اثر نفتالین بر برخی ویژگیهای ریختی و فیزیولوژیک گیاه آفتابگردان (Helianthus annuus L)

هیدروکربن های آروماتیک چند حلقه ای از مهم ترین عوامل به وجود آورنده تنش هستند که از رشد گیاهان ممانعت نموده و با اختلال در تعادل بین تولید گونه های فعال اکسیژن و فعالیت های دفاعی آنتی اکسیدان گیاه، ایجاد تنش اکسیداتیو می کنند. نفتالین از اصلی ترین آلاینده هاست که در صنعت پتروشیمی رو به افزایش است و در فهرست آلوده کننده های سمی اصلی قرار دارد.با توجه به مواجهه ی اجتناب ناپذیر گیاه ارزشمند آفتابگردان با این آلودگی آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد.دانه رسته ایی که در شرایط عادی رشد کردند به محیط هیدروپونیک منتقل شدند و بعد از 14 روز تیمار با نفتالین با غلظت های 30 و 50میلی گرم بر لیتر،  اندام هوایی و ریشه ی این گیاهان برداشت شدند و جهت بررسی آناتومیکی و بیوشیمیایی استفاده شدند. میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان (SOD, PO, APX) و میزان مالون دی آل دهید در تیمار نفتالین نسبت به شاهد افزایش داشت. همچنین میزان کلروفیل a و b در غلظت 30 میلی گرم بر لیتر نفتالین افزایش معنی داری نسبت به گروه شاهد داشت. با افزایش نفتالین در ریشه و سیاه شدن آن و از بین رفتن تارهای کشنده، جذب عناصر دچار مشکل شد و در ادامه پژمردگی گیاه،کاهش رشد اندام هوایی، کوچک شدن برگ ها و ایجاد علایم لکه های سفید و نکروز را به همراه داشت. در پی مکانیسم های دفاعی گیاه در برابر تیمار نفتالین، تراکم کرک های ساقه افزایش یافته و همچنین گسترش آوندهای چوبی در ساقه تسریع گشت.