جایگاه وصیت نامه ها و نامه های شهدا در میان ژانرهای ادبی

وصیت نامه های شهدا و نامه های برجسته پیشوایان دینی، اندیشمندان، عرفا، نویسندگان و همه اهل قلم، از جمله آثار مکتوب و باارزشی هستند که قسم عظیمی از فرهنگ اعتقادی ما را در بردارند. تحلیل این دست از نوشتارها، چه با عنوان وصیت نامه وچه با عنوان اندرزنامه یا نامه،  با توجه به نکات و آموزه های اعتقادی و اخلاقی نهفته در آن ها، می تواند نقش موثری در شناساندن ارزش های اعتقادی و اخلاقی حاکم در طول تاریخ ایران داشته باشد. با توجه به پیشینه طولانی این گونه نوشتارها در اندرزنامه ها، قرآن، وصایای معصومین و عرفا... با رویکردی تحلیلی تاریخی می توان آن ها را همچون سایر گونه ها، نوعی «ژانر» تلقی کرد. همچنین برمبنای نظریه کارگفتار آستین و سرل،  ویژگی های مشترکی که در کنش های گفتاری این نوشتارها وجود دارد شاهدی دیگر بر این مدعاست. هدف اصلی در این جستار اثبات این نکته است که وصیت نامه ها و نامه ها برمبنای تحلیل محتوای تعلیمی و اخلاقی و کنش های گفتاری غالب بر آن ها، درخور آن هستند که به عنوان یک ژانر به شمار آیند؛ ژانری که افزون بر ایجاد تحول شخصیتی مخاطبان، در حوزه گسترده اجتماعی و حتی جهانی نیز تولید گفتمان فرهنگی دارد. روش پژوهشی غالب، تحلیلی توصیفی مبتنی بر تحلیل محتوای متن است.