اخلاق اقتصادی از منظر قرآن کریم با تکیه بر راهبرد های روان شناختی

هر دین آسمانی یک سخن جهانی دارد سخن جهانی اسلام اخلاق است؛ حساب می آید. در عرصه پر رقابت اقتصادی گاه برخی برای ربودن گوی سبقت، حاضرند حریم اخلاق را بشکنند تا سود لازم را به دست آورند. بنابراین لازم است اخلاق اقتصادی رعایت شود و فضایلی چون اتقان در کار، انصاف، عدالت و قسط مورد توجه قرارگیرد و از رذایلی مانند کم فروشی، رباخواری، احتکار، اسراف و تبذیر پرهیز گردد. اگر مثلث سقوط انسان را در کلام پیامبر (ص) جست و جو کنیم یکی از ضلع های آن در عرصه ی اقتصاد است که می فرماید: هلاک الناس فی ثلاث: الکبر و الحرص و الحسد. آری حرص یکی از عوامل سقوط انسان هاست که جنبه ی روان شناسانه دارد. هدف این پژوهش ارائه ی راهبردهای روان شناختی قرآن برای رشد اخلاق اقتصادی است. روش این پژوهش با رویکرد کیفی و تحلیل محتوای کمی و کیفی است و در آن از فن تحلیل محتوای مضمونی بر مبنای واحد جملات استفاده شده است. جامعه ی آماری این پژوهش 6236 آیه ی قرآن و حجم نمونه، 95 آیه از آیات قرآن است. روش نمونه گیری هدفمند بوده و با هدف انتخاب آیات اقتصادی قرآن که اشارات اخلاقی و روان شناختی در آن آمده، انجام گرفته است. در این پژوهش راهبردهای شناختی، دیداری، شنیداری، گفتاری و کرداری قرآن برای رشد اخلاق اقتصادی با ابزار جدول تحلیل محتوای کمی و کیفی ارائه گردیده است آنگاه نمایه ی مدل مفهومی آن نیز طراحی شده است.