بازنمایی نشانگان روان شناختی، عملکردی و رفتاری افت تحصیلی دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه تهران

افت تحصیلی دانشجویان ریشه بسیاری از انحراف ها، نابسامانی ها و آشفتگی های روانی- عاطفی می باشد و به رغم این اهمیت، تاکنون در کشورمان مطالعات کافی با رویکردی اکتشافی، به منظور بازنمایی نشانگان افت تحصیلی دانشجویان انجام نشده است. در مطالعه حاضر، تلاش کردیم تا با استفاده از روش پدیدارشناسی توصیفی و معناکاوی در ادراک و تجربه زیسته جمعی از اعضای هیات علمی و دانشجویان دانشگاه تهران، نشانه های افت تحصیلی در دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه تهران را شناسایی و بازنمایی کنیم. مشارکت کنندگان پژوهش را از میان اعضای هیات علمی و دانشجویان دانشکدهای مهندسی برق و کامپیوتر، مدیریت، زبان و ادبیات خارجی، علوم و هنر های زیبا، با استفاده از نمونه گیری ملاکی انتخاب کردیم؛ در گروه اعضای هیات علمی پس از مصاحبه 19 و در گروه دانشجویان در مصاحبه 10، اشباع نظری داده ها به دست آمد؛ اما برای اطمینان بیشتر، در گروه اول مصاحبه ها را تا 28 نفر و در گروه دوم تا 20 نفر ادامه دادیم. داده ها با استفاده از فن مصاحبه نیمه ساختار یافته گردآوری و مبتنی بر راهبرد کلایزی و نرم افزار MAXQDA تحلیل گردید. به منظور افزایش اتکاپذیری، تاییدپذیری، باورپذیری صحت داده ها، از شیوه های «بازرسی و بازبینی در زمان کدگذاری»، «بهره گیری از نظرات همکاران پژوهشی و تایید آن ها»، و «درگیری طولانی مدت» استفاده کردیم. مرور متوالی مصاحبه ها و مقایسه مستمر داده ها، ما را به شناسایی و دسته بندی سه مضمون عملکردی، رفتاری و روان شناختی، هشت زیرمضمون و 26 نشانگان رهنمون ساخت. بر پایه نتایج به دست آمده، دانشجویانی که با افت تحصیلی مواجه شده اند، ابعاد جدیدتری از نشانه های عملکردی، رفتاری و روان شناختی افت تحصیلی را تجربه کرده و با چالش ها و مشکلات متنوع و متعددی مواجه هستند.