مطالعه واکنش ژنوتیپ های توتون (Nicotiana tabacum L.) به علف هرز گل جالیز (Orobanche cernua L) با استفاده از شاخص های تحمل به تنش

به منظور مطالعه مقاومت توتون به علف هرز گل ‏جالیز، دو آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در شرایط ‏دارای گل جالیز و بدون گل جالیز در مرکز تحقیقات توتون ارومیه طی دو سال 87-1386 و 1387-88 اجرا شد. نتایج نشان داد که گل ‏جالیز باعث کاهش مقدار کلیه صفات مورد مطالعه می شود و صفات خشک اندام هوایی بوته (31%) و وزن خشک ریشه (30%) به ترتیب بیشترین کاهش را داشتند و به عنوان حساس ترین صفات شناخته شدند. نتایج تجزیه همبستگی نشان داد که صفات تعداد برگ، وزن خشک اندام هوایی و وزن خشک ریشه بیشترین همبستگی مثبت و معنی داری را با عملکرد برگ توتون در شرایط حضور علف هرز گل جالیز و بدون گل جالیز دارند. بنابراین می توان از این صفات جهت گزینش ارقام پرمحصول توتون استفاده نمود. همچنین مشخص شد که بین عملکرد برگ در شرایط گل جالیز و بدون گل جالیز با شاخص های میانگین هندسی و هارمونیک و شاخص تحمل تنش همبستگی مثبت بالایی وجود دارد. لذا می توان از این شاخص ها جهت ارزیابی تحمل به علف هرز گل جالیز در توتون استفاده نمود. تجزیه کلاستر، ژنوتیپ های مورد مطالعه را در سه گروه حاوی ژنوتیپ های حساس (42 ژنوتیپ)، ژنوتیپ های دارای  تحمل متوسط (13 ژنوتیپ) و ژنوتیپ های متحمل (9 ژنوتیپ) گروه بندی نمود. در مجموع با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق می ‏ توان ژنوتیپ های C.H.T.209.12e و C.H.T.209.12e×F.K.40-1 و ژنوتیپ های SPT413، SPT432 و SPT412 را به ترتیب متحمل ترین و حساس ترین ژنوتیپ های توتون به علف هرز گل ‏جالیز معرفی نمود.