تعیین مناسب‏ ترین راه کار مدیریتی برای تعادل‏ بخشیدن به آبخوان دشت ابرکوه با تحلیل سلسله مراتبی

در چند دهه ی اخیر منابع آب‏ زیرزمینی در بسیاری از نقاط جهان، به‎خصوص مناطق خشک و نیمه‏خشک با افت شدید روبه‏رو شده است. در این شرایط، تعیین مهم‏ترین مشکلات و بهترین راه کارهای مدیریتی برای حفظ این ذخایر کاری مهم است. هدف این پژوهش شناخت دلایل موثر در بی تعادلی آبخوان دشت ابرکوه استان یزد است. معیارها و زیرمعیارهای مشکلات منابع آب زیرزمینی و راه کارهای مدیریتی آبخوان به روش سلسله مراتبی طراحی، و ارزش وزنی آن‏ها در نرم‏افزار اکسپرت چویس تعیین شد. نتیجه ها نشان داد که عامل کشاورزی با وزن نسبی 76/00% درمقایسه با صنعت، آب آشامیدنی و بهداشتی در ایجاد بی تعادلی‏ آبخوان موثر است. مهم‏ترین مشکلات این بخش به ترتیب کشیدن فراتر از مجاز آب (22/6%)، رقابت در بهره‏برداری از آب کشاورزی (20/10%)، سامانه ی آبیاری (14/50%)، الگوی کشت (12/50%)، سطح زیرکشت (20/8%)، کندن چاه‏های غیرمجاز (6/00%) و توسعه ی صنت های پرآب خواه (4/50%) اولویت‏بندی کرده شد. با توجه به شناختن مهم‏ترین مشکلات، راه کارهای مدیریتی برای مهارکردن بحران مدیریت مصرف آب، اصلاح سامانه ی آبیاری و الگوی کشت شناسایی و امتیازدهی شد. برای دست‏یابی به این راه کارها، زیرمعیارهای مدیریتی شامل نصب کردن شمارنده های حجمی، رویارویی با آب کشی غیرمجاز، جداسازی آب آشامیدنی و بهداشتی، توسعه ی صنعت های کم آب خواه توصیه می شود.