شبیه سازی کیفی نیترات و فسفات در طول رودخانه دز با استفاده از مدل QUAL2KW

رودخانه دز در مسیر جریان خود محل ورود و تخلیه فاضلاب های خانگی، پساب های صنعتی و کشاورزی بسیاری است. با توجه به بحران کمبود آب، انجام تحقیقاتی جامع پیرامون آلودگی های آن از لحاظ کمی و کیفی و استفاده از ابزارهای مدیریتی همچون مدل های ریاضی و کامپیوتری به منظور پیش بینی وضعیت کیفی آب این رودخانه و پیش گیری از آلودگی فزآینده آن امری ضروری به نظر می رسد. در این تحقیق از مدل کیفی Qual2kw جهت شبیه سازی پارامترهای کیفی NO-3 و PO4-3 در هفت ایستگاه چمگلک، پارک دولت، پل سوم، پل جدید، پل شناور، پل پنجم و گاومیش آباد استفاده شده است. از مقادیر پارامترهای کیفی رودخانه و سایر اطلاعات به دست آمده از مطالعات صحرایی جهت واسنجی و پیش بینی مدل استفاده گردیده است. همچنین برای تعیین اعتبار مدل و مقایسه داده های مشاهداتی از (MAE) و (CV) استفاده گردید. نتایج حاصل از مدل تا حدود زیادی گویای شرایط واقعی رودخانه می باشد که این امر نشان دهنده توانا بودن مدل Qual2kw در شبیه سازی پارامترهای کیفی است. عمده آلودگی رودخانه دز از فاضلاب های شهری می باشد. با توجه به نتایج، پارامتر PO4-3 در بازه مورد مطالعه در محدوده ورود فاضلاب ها به رودخانه دز عامل تهدیدکننده ای برای حیات آبزیان محسوب می شود. بر اساس استاندارد کیفیت آب برای کاربری کشاورزی در طی دوره نمونه برداری، هیچگونه محدودیتی در بازه مورد مطالعه، رودخانه دز را تهدید نمی کند. پایین بودن دبی در پایین دست رودخانه دز و بارگذاری بالای آلاینده ها سبب افزایش غلظت پارامترهای کیفی آب بوده است. با توجه به نتایج پارامترهای EF، MAE و CV، مدل بهترین انطباق را برای پارامتر نیترات داشته است.