بخش بندی شیمیایی و ارزیابی خطر زیست محیطی سرب در پسماندهای معدن سرب-روی

بررسی مقدار آبشویی عناصر از منابع آلوده کننده محیط زیست نظیر پسماندها، جهت تعیین سطح خطر این مواد و پایدار کردن کیفیت پسماندهای معدن سرب-روی زنجان اجرا شد. بدین منظور دو نمونه مرکب (0-20 سانتیمتری) از هر دو نوع پسماندهای این معدن برداشت شد و رفتار آبشویی وابسته به پی اچ، زمان، اندازه ذرات و نسبت مایع به جامد با استفاده از آزمایش آبشویی بسته مشخص گردید. برای تعیین ترکیب عنصری پسماندها از دستگاه فلوئورسانس اشعه ایکس (XRF)، کانی شناسی پسماندها از دستگاه پراش اشعه ایکس (XRD)، مورفولوژی ترکیبات از میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) و بررسی سطح خطر پسماندها از پروتکل های آبشویی؛ روش شستشوی مزرعهFLT))، روش آبشویی باران مصنوعی SPLP))، روش استخراج ویژه سمیت TCLP)) و روش عصاره گیری شیرابه  (LEP) و همچنین جهت مشخص کردن چگونگی توزیع سرب در بین بخش های مختلف پسماندها از روش عصاره گیری متوالی استفاده شد. غلظت محیط زیست امری بسیار ضروری است. این تحقیق با هدف مشخص کردن غلظت، سطح خطر و رفتار آبشویی سرب از عنصر سرب در تمامی عصاره ها با دستگاه ICP-OES اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد که زمان، اندازه ذرات، پی اچ و نسبت مایع به جامد تاثیر بسیار بالایی بر غلظت آبشویی سرب از پسماندها داشته و بیشینه ی غلظت سرب آبشویی شده از پسماندها در دامنه ی متفاوتی از اندازه ذرات اتفاق افتاد. بیشترین مقدار سرب در بین پسماندهای مورد مطالعه به ترتیب در بخش باقیمانده، کربناتی، تبادلی، آلی، اکسیدهای آهن و منگنز و محلول مشاهده شد. نتایج پروتکل های آبشویی نیز اثبات کرد که هر دو نوع پسماند دارای اثرات باقی مانده زیادی بر محیط زیست بوده و جزء بقایای زاید خطرناک محسوب می شوند. بنابراین باید جهت انباشت ایمن این مواد در محیط زیست و جلوگیری از آبشویی سرب تدابیر خاصی اندیشیده شود.