مقایسه روش محلول پاشی و مصرف خاکی آهن بر ویژگی فیزیولوژیکی- بیوشیمیایی و آهن فعال گیاه یونجه یکساله (Medicago scutellata L) در مقادیر مختلف آهک در خاک

کاهش حلالیت آهن در خاک های آهکی منجر به بروز علائم زرد برگی در گیاه می شود. به منظور بررسی پاسخ گیاه یونجه یک ساله به کمبود مستقیم و غیر مستقیم آهن، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل سه سطح آهک (صفر، چهار و هشت درصد) و پنج سطح آهن (صفر، 5 و 10 میلی گرم آهن بر کیلوگرم خاک و صفر و 1/2 میکرومولار آهن به صورت محلول پاشی) بود. دو غلظت صفر آهن در روش مصرف خاکی و محلول پاشی آهن به ترتیب به عنوان کنترل خاکی و محلول پاشی درنظر گرفته شد. نتایج نشان داد که افزودن هشت درصد آهک به خاک در تیمارهای کنترل موجب بروز علائم زردبرگی، کاهش غلظت کلروفیل، آهن کل و فعال برگ، پروتئین، محتوای نسبی آب برگ، شاخص پایداری غشا و افزایش غلظت ترکیبات فنولی و فلاونوئیدی برگ نسبت به سطح صفر درصد آهک شد؛ درحالی که کاربرد خاکی و محلول پاشی آهن موجب بهبود علائم زرد برگی، افزایش غلظت کلروفیل، آهن و پروتئین برگ شد که با کاهش معنی دار غلظت ترکیبات فنولیک در هر سه سطح آهک همراه بود. کاربرد محلول پاشی برگی در سه سطح آهک، موجب افزایش در جذب آهن کل و فعال برگ نسبت به دو تیمار مصرف خاکی شد. درحالی که محلول پاشی آهن در دو سطح چهار و هشت درصد آهک، موجب کاهش معنی داری در غلظت ترکیبات فنولیک نسبت به دو تیمار مصرف خاکی شد. بیشترین غلظت کلروفیل برگی در بالاترین سطح آهک، در دو تیمار 10 میلی گرم آهن بر کیلوگرم خاک و محلول پاشی آهن مشاهده شد. با توجه به نتایج حاصل، استفاده از روش محلول پاشی آهن در خاک های آهکی برای کاهش اثرات زرد برگی ناشی از آهک توصیه می شود.