بررسی روند پیشروی خندق های دائمی در حوزه آبخیز خرم بید استان فارس

فرسایش خندقی یکی از بارزترین انواع فرسایش آبی است و به عنوان یکی از مهمترین و مخرب ترین شکل تخریب زمین و هدررفت خاک در سراسر جهان شناخته شده است. به همین دلیل، ضرورت شناخت دقیق عوامل موثر بر گسترش این نوع فرسایش به شدت احساس می شود. از سوی دیگر، مدیریت و کنترل فرسایش خندقی نیازمند شناخت عوامل موثر بر گسترش آن ها است. به این منظور، پژوهش حاضر با اندازه گیری میزان پیشروی طولی خندق های دائمی در دوره زمانی 13 ساله (1396-1383) و تعیین عوامل موثر بر آن ها در حوزه آبخیز خرم بید، واقع در شمال استان فارس اقدام کرده است. نتایج نشان داد، به طور متوسط افزایش طول خندق های منتخب در این دوره 21.67 متر بوده است. این آمار بیانگر آن است که در طول این دوره، خندق های منتخب در هر سال 1.67 متر پیشروی طولی داشته اند. همچنین، با استفاده از نرم افزار SPSS (نسخه 16) و انجام رگرسیون چند متغیره پس رونده، مشخص شد، میزان پیشروی طولی خندق های دائمی در این منطقه تابع دو متغیر درصد خاک لخت و هدایت الکتریکی عصاره اشباع می باشد. بنابراین، لازم است، راه کارهای مدیریتی افزایش مقاومت خاک در برابر فرسایش، شامل: افزایش پوشش گیاهی سازگار و مقاوم با شرایط طبیعی منطقه و قرق به منظور احیاء پوشش گیاهی در اولویت برنامه های مدیریتی و اجرایی قرار گیرد و توجه بیشتری به کنترل فرسایش در پیشانی خندق ها شود.