شناسایی عوامل موثر بر بقای بیماران سرطان معده دارای متاستاز با استفاده از مدل جنگل تصادفی بقا و مقایسه آن با مدل رگرسیون کاکس

در تحلیل بقا استفاده از مدل کاکس برای تعیین عوامل موثر، نیازمند برقراری پیش فرض هایی است که عدم برقراری آن ها منجر به نتایج اریب می شود. هدف این مقاله تعیین عوامل موثر بر بقای بیماران مبتلا به سرطان معده دارای متاستاز با استفاده از روش ناپارامتری جنگل تصادفی بقا (RSF) و مقایسه آن با مدل کاکس است.

در این مطالعه کوهورت گذشته نگر 201 بیمار مبتلا به سرطان معده دارای متاستاز مراجعه کننده به کلینیک امام خمینی استان همدان موردبررسی قرار گرفت. بقای بیماران از زمان تشخیص تا مرگ یا پایان مطالعه محاسبه شد. ویژگی های جمعیت شناختی (شامل سن و جنس) و متغیرهای مربوط به بیماری (شامل مرحله بیماری، گرید تومور، نوع درمان و...) از پرونده بیماران استخراج شد. عوامل موثر با استفاده از مدل کاکس و جنگل تصادفی بقا تعیین و مقایسه شد. تحلیل داده ها با نرم افزار R3.4.3 و بسته های survival و RandomForestSRC انجام شد.

میانگین (انحراف معیار) سن تشخیص بیماران (9/12) 5/61 سال بود. بر اساس مدل کاکس تنها متغیر شیمی‏درمانی (P=0.033) بر بقا موثر بود. نتایج برازش مدل RSF نشان داد که متغیرهای موثر بر بقا به ترتیب نوع جراحی، محل متاستاز، شیمی‏درمانی، سن، گرید تومور، جراحی، تعداد لنفوم های درگیر، جنس و رادیوتراپی بود. همچنین مدلRSF  باقاعده تقسیم لگ-رتبه بر اساس شاخص های مناسبت مدل نسبت به مدل کاکس عملکرد بهتری داشت.

درصورتی که تعداد متغیرها زیاد و بین متغیرها رابطه وجود داشته باشد روش RSF متغیرهای مهم و تاثیرگذار بر بقا را بدون نیاز به پیش فرض های محدودکننده با دقت بالا نسبت به مدل کاکس شناسایی می کند.