بوم شناسی جوانه زنی بذر علف هرز خارلته (Cirsium arvense L)

خارلته (Cirsium arvensis) یکی از مهمترین علف های هرز مساله ساز دنیا و از معضلات مزرعه، باغات، مراتع و چراگاه ها است. شناخت اکولوژی جوانه زنی این علف هرز، به توسعه برنامه های کنترل آن کمک خواهد کرد. به منظور بررسی خصوصیات جوانه زنی خارلته، آزمایشی تحت شرایط محیطی نور و تاریکی، شوری در چهار سطح (صفر،4-، 8-، 12- بار) با محلول NaCl و خشکی در چهار سطح (صفر، 4-، 8- و 12- بار) با محلول PEG در طیف دمایی (5، 10، 15، 20، 25، 30 و 35) درجه سانتی گراد اجرا گردید. مطالعه اول جوانه زنی تحت شرایط نوری نشان داد که جوانه زنی بذر خارلته در شرایط تاریکی در دماهای پایین بهتر صورت می گیرد؛ ولی در شرایط نوری، در دماهای بالا جوانه زنی بهتری داشت. نتایج مطالعه تنش شوری نشان داد که با افزایش تنش شوری خصوصیات جوانه زنی کاهش یافت و محدوده مجاز دمایی برای جوانه زنی خارلته با افزایش غلظت شوری به 12- بار کاهش یافت. به طوری که دمای پایه از  11 درجه سانتی گراد (در شرایط شاهد) به 22 درجه سانتی گراد افزایش یافت و دمای سقف از 42 به 33 درجه سانتی گراد کاهش یافت. نتایج مطالعه سوم که تنش خشکی بود، نشان داد خارلته به تنش خشکی حساسیت بالایی دارد؛ به طوری که در غلظت های 8- و 12- بار، در کلیه سطوح دمایی درصد جوانه زنی صفر بود. با شناخت زمان جوانه زنی بذر خارلته تحت عوامل مختلف محیطی، زمان به کارگیری روش های مدیرت علف هرز میسر می باشد . نتایج این بررسی می تواند به عنوان اطلاعات پایه موثر در برنامه های مدیریت تلفیقی علف های هرز به کار گرفته شود.