تعیین الگوهای مختلف نمونه برداری و انتخاب مناسب ترین روش جهت تخمین جمعیت تریپس گندم (Haplothrips tritici) در مزارع گندم

تریپس گندم Haplothrips tritici (Kurdjumov) (Thysanoptera: Phlaeothripidae) یکی از آفات مهم مکنده در مزارع گندم است. در این مطالعه، به منظور انتخاب الگوهای مختلف نمونه برداری و مناسب ترین روش جهت تخمین جمعیت تریپس گندم، نمونه برداری های منظمی در طول دوره رشدی گندم در مزارع گندم شهرستان ایوان (استان ایلام) در سال زراعی 97-1396 انجام شد. بدین ترتیب، پس از شروع رشد گندم، نمونه برداری ها از تریپس گندم به صورت هفته ای یکبار و با به کار بردن چهار الگوی نمونه برداری دو قطر، زیگزاگ، U و S شکل در مزرعه انجام شد. در هر نمونه برداری تعداد 100 بوته به صورت تصادفی از هر مزرعه انتخاب شده و تعداد تریپس گندم شمارش و ثبت شد. برای تعیین بهترین الگوی نمونه برداری از دو شاخص تغییرات نسبی (RV) و دقت خالص نسبی (RNP) استفاده شد. نتایج مقایسه چهار الگوی نمونه برداری نشان داد که الگوی دو قطر بهتر از سه الگوی دیگر یود. هم چنین برای تعیین بهترین فضای نمونه گیری از روش تجزیه واریانس و مقایسه میانگین بین تراکم تریپس گندم بین الگوهای مختلف و مراحل رشدی گندم استفاده شد. نتایج نشان داد که بین الگوها و مراحل رشدی اختلاف معنی داری وجود دارد و بر اساس این نتایج بیش ترین تراکم تریپس گندم در بین الگوهای نمونه برداری مربوط به الگوی دو قطر و در بین مراحل رشدی گندم مربوط به مرحله گلدهی می باشد. بنابراین، با توجه به نتایج به دست آمده، مرحله گلدهی به عنوان مناسب ترین فضای نمونه تریپس گندم تعیین شد.