تجزیه اثرات بازگشتی ناشی از افزایش کارایی انرژی در ایران: رهیافت الگوی تعادل عمومی محاسبه پذیر
کشور ایران یکی از کشورهای با مصرف سرانه انرژی بالا در جهان است. یکی از روش های کاهش مصرف انرژی همزمان با افزایش رشد اقتصادی، بهبود کارایی انرژی در فعالیت های مختلف اقتصادی است چراکه یکی از اثرات مطلوب سیاست افزایش کارایی، افزایش صرفه جویی انرژی است اما میزان صرفه جویی انرژی به دلیل وجود اثرات بازگشتی ممکن است محدود شود زیرا با افزایش کارایی قیمت ضمنی انرژی کاهش می یابد. یکی از چالش های محاسبه اثرات بازگشتی، تجزیه اثرات بازگشتی به اثرات بازگشتی مستقیم و اثرات بازگشتی در گسترده اقتصاد است تا بتوان تاثیر افزایش کارایی را به صورت مستقیم و با درنظرگرفتن تمام تطابقات بازارها از یکدیگر تفکیک کرد. هدف مقاله حاضر ارائه الگو نظری برای تجزیه اثرات بازگشتی و محاسبه آن در فعالیت های مختلف با استفاده از الگوی تعادل عمومی قابل محاسبه است. براساس نتایج الگوسازی و با استفاده از داده های ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1390، مجموع اثر بازگشتی مستقیم و غیرمستقیم برای افزایش یک درصدی کارایی برق و سوختهای فسیلی به ترتیب 1/90 و 8/72 درصد است. اثرات بازگشتی گسترده اقتصاد نیز تفاوت چندانی با اثرات بازگشتی مستقیم و غیرمستقیم ندارد، چرا که خانوارها به دلیل سهم پایین هزینه انرژی از مخارج خانوار به افزایش کارایی در این بخش چندان واکنش نشان نمی دهند و بنابراین اثر بازگشتی گسترده اقتصاد 9/89 و 5/72 است. اثرات بازگشتی بالای مشاهده شده در اقتصاد ایران سبب خواهد شد اثرگذاری سیاست افزایش کارایی بر کاهش مصرف انرژی محدود شود و لذا اعمال سیاست های قیمتی همراه با سیاست افزایش کارایی توصیه می شود.
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.