بررسی عملکرد شناختی بینایی-فضایی و توجه در خلبانان ارتش جمهوری اسلامی ایران

کار خلبان جریان مستمری از فعالی تهایی است که مستلزم جهت یابی، توجه و حافظه کاری ناوبری کارا است. خلبانان جنگنده به علت تحمل شتاب گرانشی بیشتر، در معرض اختلالات شناختی هستند و انجام ارزیابی های شناختی در آ نها اهمیت بسزایی دارد.

هدف از پژوهش حاضر ارزیابی عملکرد شناختی بینایی-فضایی و توجه خلبانان ارتش جمهوری اسلامی ایران و مقایسه بین خلبانان جنگنده و سایر پرسنل پروازی می باشد.

مواد و رو ش ها: 

یک مطالعه مقطعی مشاهده ای تحلیلی بر روی 49 نفر از خلبانان هواپیماهای جنگنده (گروه اول) و سایر پرسنل هوانوردی (گروه دوم) انجام شد. پس از ثبت متغیرهای دموگرافیک و مشخصات پروازی، آزمون های شناختی ادنبروک، شکل پیچیده ری-استریث، گستره ارقام رو به جلو و رو به عقب (FDS و BDS) و خلاصه حافظه دیداری فضایی گرفته شد. داده ها با نرم افزار آماری SPSS نسخه 18 تحلیل شد. سطح معن یداری، 05/P< 0 در نظر گرفته شد.

هر دو گروه از نظر سن، جنسیت، سطح تحصیلات، درجه نظامی، سابقه پرواز و شکای تهای شخصی علائم شناختی یکسان بودند. نمرات آزمون های شناختی بین دو گروه تفاوت معنادار آماری نداشت. سابقه پرواز بالای 10 سال با نمرات بالاتر در آزمون BDS ؛ و سابقه پرواز کمتر مساوی 10 سال با نمره یادآوری کلمات بیشتر مرتبط بود. نمرات آزمون ،FDS در افراد با کمتر مساوی 400 ساعت پرواز بیشتر بود. نمرات یادآوری تاخیری در بالای 400 ساعت پرواز و بالای 40 ساعت پرواز در 6 ماه گذشته، بیشتر بود.

عملکرد بینایی-فضایی و توجه در بین خلبانان هواپیماهای جنگنده و سایر پرسنل هوانوردی تفاوت نداشت ولی میزان سابقه پرواز با برخی از خرده آزمو ن ها مرتبط بود.