ارزیابی تنوع ژنتیکی جمعیت های گیاه Papaver bractaetum Lindl. رشته کوه البرز با استفاده از نشانگرهای مولکولی SCoT

خشخاش کبیر Papaver bracteatum Lindl. از خانواده شقایقیان است که حاوی آلکالوئید مهمی مانند تبائین می باشد.

بررسی تنوع ژنتیکی و ساختار جمعیت خشخاش کبیر در رویشگاه رشته کوه البرز.

36 ژنوتیپ از سه جمعیت خشخاش (12 فرد از هر جمعیت) انتخاب و بعد از استخراج DNA ژنومی به روش دویل و دویل با استفاده از 26 آغازگر نشانگر مولکولی  SCoTمورد پایش قرار گرفتند. محتوای تبائین کپسول با استفاده از روش کروماتوگرافی HPLC و مقایسه با منحنی استاندارد مورد اندازه گیری قرار گرفت.

از مجموع 26 آغازگر، توسط 12 آغازگر 181 نوار قابل امتیاز تکثیر شد. دامنه و میانگین شاخص محتوای اطلاعات چندشکل (PIC) به ترتیب برابر 233/0 تا 335/0 و 289/0 بود. شاخص قدرت تفکیک(RP)  آغازگرها بین 61/2 تا 5/6 متغیر بود. واریانس درون و بین جمعیت‎ها به ترتیب 57 و 43 درصد بود. تجزیه خوشه ای مبتنی بر UPGMA، 36 ژنوتیپ را به سه گروه تقسیم و تجزیه به مختصات اصلی  (PCoA)نیز آن را تایید نمود. بیشترین شباهت (86/0) بین جمعیت (پلور- سیاه بیشه) و کمترین شباهت (76/0) بین جمعیت (تهم- سیاه بیشه) بود. میان جمعیت ها از نظر محتوای تبائین تفاوت وجود داشت. پلور بیشترین و تهم کمترین مقدار تبائین را داشتند.

نتیجه گیری:

 نتایج نشان داد که نشانگر مولکولی  SCoTقابلیت تفکیک جمعیت های خشخاش کبیر را دارد و ابزاری کارآمد در مطالعه تنوع ژنتیکی و ساختار جمعیت های این گیاه می باشد. همچنین نتایج کلی نشان داد که تولید متابولیت ثانویه تبائین تحت تاثیر عوامل محیطی و ژنتیکی قرار دارد.