مروری بر مدل‏ های سبب‏ شناسی بی‏خوابی از دیدگاه شناختی- رفتاری

خوابی یک مشکل بهداشتی رایج است که با دشواری در شروع خواب، تداوم خواب یا بیداری زودهنگام از خواب مشخص می‏شود. در مقایسه با سایر اختلالات خواب، پژوهش در زمینه سبب‏ شناسی بی‏خوابی در مراحل اولیه آن است. هدف پژوهش حاضر، مرور اجمالی بر مهم ترین مدل‏ های شناختی و رفتاری بی‏خوابی و تلویحات درمانی آن ها بود.

یافته ها:

مدل‏ های شناختی و رفتاری متعدد بی‏خوابی، گرایش به تمرکز بر جنبه‏ های متفاوتی به عنوان نقطه شروع این فرآیند دارند. هرچند که هر مدل، جنبه منحصربه فردی از بی‏خوابی را فراهم می‏ سازد‏، این مدل‏ ها بهتر است به عنوان مدل‏ های مکمل تا مدل‏ هایی که متقابلا مجزا هستند، در نظر گرفته شوند. این مدل‎‏ها می‏ توانند به عنوان راهنمایی جهت طرح‏ ریزی درمان‏ های موثر بی‏خوابی مزمن استفاده شوند.

نتیجه گیری:

هرچند مدل‏ های متفاوت بی‏خوابی، درک بهتری از ماهیت پیچیده و چندبعدی این اختلال ارائه می‏ کنند، هر یک از آن ها نقاط قوت و ضعف خاص خود را دارند. یک مدل جامع، جهت یکپارچه‏ سازی مولفه‏ های اساسی مدل‏ های موجود موردنیاز می‏ باشد.