نقش همکاری های قضایی بین المللی در انتقال محکومان به حبس از دیدگاه اسناد فراملی و حقوق کیفری ایران

ابزارهای سنتی مانند استرداد مجرمین و معاضدت قضایی برای همکاری دولتها در مبارزه با جرایمی که وقوع آنها به بیش از یک دولت مرتبط میشود وجود دارد که کاملا شناخته شده هستند. امروزه یکی از ابزارهای نوین و مدرن همکاریهای بین المللی قضایی، نهاد انتقال محکومان است. انتقال محکومان خارجی از کشوری که در آن به مجازات سالب آزادی محکوم شده اند به کشوری که تابعیت آن را دارند به تازگی در روابط میان کشورها و در اسناد بین المللی به عنوان ابزاری کاربردی در عدالت کیفری تبدیل شده است.

این پژوهش از نوع توسعه ای است که به روش توصیفی- تحلیلی و به شیوه کتابخانه ای، با بهره گیری از ابزار فیش برداری، به تحلیل اسناد بین المللی و داخلی در زمینه مذکور پرداخته است.

هیچ چارچوب قانونی بینالمللی واحدی که حاکم بر تمام نقل و انتقالات بینالمللی محکومان باشد وجود ندارد. البته تمایل دولتها به امکان استفاده از شیوه همکاری های بین المللی، موجب تنظیم موافقت نامه های دو یا چندجانبه فراوانی شده است. در نظام حقوقی ایران نیز در سال-های اخیر، بحث انتقال محکومان طی دستورالعملی با عنوان «شیوه نامه داخلی تشکیل کارگروه انتقال محکومین» تدوین شده که این کارگروه به منظور ایجاد تمرکز در فعالیتهای اجرایی انتقال محکومان ایرانی در سایر کشورها و تسریع در امر انتقال اتباع خارجی زندانی در خاک ایران تشکیل گردیده است. اما قانون گذار ایران، اقدام جامعی برای تصویب قانونی در این زمینه انجام نداده و هم اکنون صرفا قانون استرداد مجرمین به برخی از ابهامات و نواقص معاهدات کمک مینماید.