برآورد مولفه های واریانس حساسیت های محیطی خرد صفات تولید شیر و امتیاز سلول های بدنی در گاوهای هلشتاین ایران

تفاوت ژنتیکی در حساسیت های محیطی خرد از طریق ناهمگنی واریانس باقیمانده بین حیوانات قابل بررسی بوده و به نظر می رسد این تفاوت ها قابل توارث باشند. هدف از مطالعه حاضر، برآورد مولفه های واریانس ژنتیکی و وراثت پذیری حساسیت های محیطی خرد صفات تولید شیر و امتیاز سلول های بدنی (SCS) در دوره اول شیردهی گاوهای هلشتاین ایران بود. داده ها شامل 1466498 رکورد روزآزمون تولید شیر و 875416 رکورد روزآزمون امتیاز سلول های بدنی بودند که طی سال های 1366 تا 1394 توسط مرکز اصلاح نژاد و بهبود تولیدات دامی جمع آوری شدند. برای تعیین اثرات ثابت برازش یافته در مدل تجزیه و تحلیل، از رویه GLM نرم افزار SAS استفاده شد. مولفه های واریانس و وراثت پذیری حساسیت های محیطی خرد با استفاده از روش مدل خطی عمومی سلسله مراتبی مضاعف (DHGLM) و نرم افزار ASReml برآورد شدند. وراثت پذیری حساسیت محیطی خرد صفت تولید شیر (0.0014±0.00201) و امتیاز سلول های بدنی (0.00018±0.00188) نسبت به وراثت پذیری صفت تولید شیر (0.08±0.16) و امتیاز سلول های بدنی (0.007±0.034) کمتر بود. در حالی که ضریب تنوع ژنتیکی (GCV) برای واریانس باقیمانده صفات مذکور به ترتیب 0.18 و 0.16 برآورد شد که بیانگر پتانسیل اساسی برای پاسخ به انتخاب در هر دو صفت است. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که ناهمگنی واریانس باقیمانده تولید شیر و امتیاز سلول های بدنی در گاوهای هشتاین ایران تا حدودی تحت کنترل ژنتیکی است و بنابراین یکنواختی این صفات می تواند از طریق انتخاب برای واریانس باقیمانده بهبود یابد.