تاثیر ترکیبات محیط کشت بر رشد و تولید آزادیراختین در کشت سوسپانسیون سلولی چریش (Azadirachta indica)

آزادیراختین یکی از مهم ترین متابولیت ثانویه چریش است که به عنوان آفت کش طبیعی استفاده می شود. در این مطالعه تاثیر غلظت های مختلف ساکارز (1، 2، 3، 4 و 5 درصد)، کلرید کلسیم، مونوپتاسیم فسفات، نیترات پتاسیم، سولفات منیزیم و نیترات آمونیوم (غلظت های x5/0، x1، x5/1، x2 و x5/2 محیط کشت MS پایه) روی رشد سوسپانسیون سلولی چریش و تولید آزادیراختین مورد بررسی قرار گرفت. اگرچه بین تعدادی از غلظت های تیمارهای اعمال شده اختلاف آماری معنی داری از نظر شاخص های مورد مطالعه وجود نداشت، اما بیشترین مقدار وزن تر و خشک با کاربرد 3 درصد ساکارز، x1 کلرید کلسیم، x1 سولفات منیزیم و x1 نیترات آمونیوم (02/493 و 27/77 گرم در لیتر)، x5/2 مونوپتاسیم فسفات (97/500 و 77/80 گرم در لیتر) و x5/0 نیترات پتاسیم (01/495 و 41/78 گرم در لیتر) حاصل شد. بالاترین حجم سلول های ساکن با کاربرد 4 درصد ساکارز (69/95 درصد)، x1 کلرید کلسیم و x1 نیترات آمونیوم (93/94 درصد)، x5/2 مونوپتاسیم فسفات (22/97 درصد)، x5/0 نیترات پتاسیم (96/94 درصد) و x2 سولفات منیزیم (96/94 درصد) بدست آمد. حداکثر مقدار تجمع آزادیراختین با کاربرد 4 درصد ساکارز (72/3 میلی گرم در گرم وزن خشک)، x5/0 کلرید کلسیم (80/3 میلی گرم در گرم وزن خشک)، x5/0 مونوپتاسیم فسفات (73/3 میلی گرم در گرم وزن خشک)، x1 و x5/1 نیترات پتاسیم (69/3 میلی گرم در گرم وزن خشک)، x1 سولفات منیزیم (69/3 میلی گرم در گرم وزن خشک) و x5/1 نیترات آمونیوم (71/3 میلی گرم در گرم وزن خشک) مشاهده گردید. بیشترین مقدار تولید آزادیراختین نیز با مقدار 65/286 میلی گرم در لیتر در محیط کشت MS پایه حاوی 3 درصد ساکارز حاصل شد.