مدل یابی ساختاری-تفسیری از قابلیت‎های موثر بر مزیت رقابتی سازمان در محیط پویا

پژوهش های فراوانی درزمینه ی مزیت رقابتی و قابلیت‎های سازمانی موثر بر آن انجام شده است؛ اما تاکنون پژوهش جامعی که دربرگیرنده ی کل این قابلیت ها و شناسایی ارتباط بین آن ها باشد، ارائه نشده است. این پژوهش به دنبال شناسایی مولفه های موثر بر مزیت رقابتی در پژوهش‎های پیشین و یکپارچه کردن این متغیرها در یک مدل است. صنعت مورد نظر این پژوهش، صنعت لبنیات و مولفه های استخراج شده موثر بر ایجاد مزیت رقابتی در شرکت‎های فعال در این صنعت است. از این رو با بررسی ادبیات درزمینه ی مزیت رقابتی سازمانی با استفاده از روش فرا ترکیب، قابلیت‎ها موثر بر مزیت رقابتی شناسایی شد. سپس با استفاده از روش مدل سازی ساختاری تفسیری روابط بین این عوامل تعیین و به صورت یکپارچه مورد تحلیل قرار گرفت. در مدل سازی از پرسش نامه به منظور استفاده از نظرات 11 خبره ی مدیریت راهبردی و بازاریابی صنعت لبنیات استفاده شد، خبرگان به صورت گلوله برفی انتخاب شدند. نتایج منجر به دسته بندی قابلیت‎ها و طراحی مدل شد. مدل نشان دهنده ی عوامل و نحوه ی ارتباط و تعامل این عوامل است. متغیرها در پنج سطح قرار گرفتند، مهم ترین مولفه ها بازار گرایی و مدیریت راهبردی بودند که مولفه های دیگر را تحت تاثیر قرار می دادند و در پایین‎ترین سطح مدل قرار داشتند. این متغیرها از طریق قابلیت پویا (که در سطح چهارم مدل قرار گرفتند) بر متغیرهای سطح سوم یعنی قابلیت جذب، قابلیت نوآوری و کارآفرینی و قابلیت بازاریابی تاثیرگذار است و در نهایت این سه متغیر سبب ایجاد قابلیت عملیاتی شده و بهبود قابلیت عملیاتی شرکت‏ها سبب بهبود عملکرد رقابتی و دستیابی به مزیت رقابتی پایدار برای شرکت‎ها خواهد شد.