پیاده سازی رژیم جریان زیست محیطی در بهبود محیط زیست رودخانه

تعیین جریان زیست محیطی از مهمترین مباحث در مدیریت یکپارچه منابع آب جهت مدیریت سلامت رودخانه، برقراری تعادل پایدار در شرایط اکولوژیکی و حفظ حیات زیست بوم های وابسته به رودخانه است. در این راستا در پژوهش حاضر، جریان زیست محیطی رودخانه غازمحله شهرستان کردکوی استان گلستان با استفاده از روش های هیدرولوژیکی جهت بهبود محیط اکولوژیکی، حفظ رژیم طبیعی جریان و حفاظت از تنوع بیولوژیکی اکوسیستم، مورد محاسبه و ارزیابی قرار گرفت. آمار مورد نیاز برای محاسبات هیدرولوژیکی نیز از اطلاعات ایستگاه هیدرومتری غازمحله در طول دوره آماری 44 ساله (1394-1350) با متوسط جریان سالانه 24/0 مترمکعب برثانیه، استفاده شد. نتایج نشان داد، برای حفاظت و بهبود وضعیت رودخانه در حداقل شرایط زیستی قابل قبول، روش انتقال منحنی تداوم جریان در کلاس B با دبی 12/0 مترمکعب برثانیه (معادل 51 درصد جریان طبیعی رودخانه)، به علت در نظر گرفتن کلاس های مدیریت زیستی و تطابق مناسب الگوهای تغییرات درون سالی رژیم جریان زیست محیطی و جریان متوسط سالانه، نسبت به سایر روش ها ارجحیت داشته و قابل پذیرش ترین روش برآورد جریان زیست محیطی در این مطالعه می باشد. در این پژوهش ثابت شد، نتایج روش تنانت مقدار پایین تری از حداقل نیاز زیست محیطی ارائه داده و استفاده از این روش با تحمیل تنش بر سیستم هیدرولوژیکی، انتخابی نامناسب برای برآورد حداقل جریان جهت حفظ محیط اکولوژیکی رودخانه غازمحله می باشد. همچنین روش های تسمن، آرکانزاس و مدل ذخیره رومیزی، جریان های خیلی کم و یا خیلی زیاد از درصد جریان متوسط رودخانه را برآورد کردند. بدیهی است مقدار تخصیص جریان زیست محیطی این روش ها، مشکلات متعددی را برای ذی نفعان مختلف از جریان رودخانه، فراهم می کند.