تبیین ویژگی ها و ابعاد قاعده الزام در فقه امامیه

قاعده الزام از قواعد مشهور فقهی بلکه از قواعد مسلم اجماعی است، فقهای شیعه با استناد به روایات که از مستحکم ترین ادله قاعده الزام بشمار می آید بر اثبات این قاعده و جریان آن در فقه امامیه اتفاق نظر دارند. مراد از قاعده الزام، ملتزم کردن مخالفان مذهب امامیه و کفار به احکام و تکالیفی است که خودشان به آن اعتقاد دارند، این همان معنای حدیث معروف «الزموهم بما الزموا به انفسهم» می باشد. بنابر این از دیدگاه فقهای امامیه، قاعده الزام یک قانون فقهی است که شیعه را مجاز می سازد در مواردی که بین فقه شیعه و غیر شیعه اختلاف نظر وجود دارد پیروان اهل سنت یا پیروان سایر مذاهب را به معتقدات خود ملزم سازد و از این رهگذر منتفع گردد هر چند آن قانون در فقه شیعه پذیرفته شده نباشد. به همین مناسبت بحث از قاعده الزام جایگاه خاصی در فقه دارد، بر این اساس برخی از بزرگان فرموده اند : «اگر این قاعده نباشد بازار و پایه ای برای مسلمانان پا بر جا نمی ماند