بررسی اثر سرعت دورانی، دما، نوع پیچ فشاری و قطر دای بر میزان روغن استخراج شده از دانه روغنی کنجد

در سال های اخیر همگام با رشد جمعیت و بهبود سطح زندگی، مصرف روغن های گیاهی رو به افزایش نهاده و موجب افزایش سطح زیر کشت دانه های روغنی شده است. اخیرا کنجد به عنوان یک گیاه مناسب روغنی برای کشت در شرایط آب و هوایی ایران مورد توجه قرار گرفته است. در این پژوهش یک دستگاه عصاره گیری از دانه ی روغنی کنجد، به روش پیچ پرسی طراحی و ساخته شد. آزمایش های مختلفی برای تعیین میزان روغن استخراج شده بر اساس پارامتر های قابل تغییر همچون شکل هندسی پیچ های پرسی، سرعت دورانی پیچ پرسی، دمای استخراج و قطر دای انجام شد. آزمایش ها در سه سطح دمایی (°C 30، 60 و 90)، سه سطح سرعت دورانی (20، 50 و 80 rpm)، سه مدل پیچ پرسی (سر راست با گام ثابت، سر راست با گام متغیر و مخروطی) و سه قطر دای (6، 8 و 10mm)، به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی انجام گردید. نتایج تحقیق نشان داد که اثر نوع پیچ پرسی، سرعت دورانی، دمای استخراجی و اندازه دای بر میزان استخراج روغن در سطح یک درصد معنی دار است به گونه ای که پیچ پرسی مخروطی با سطح سرعت rpm 50 و سطح دمایی°C  60 و قطر دای mm6 بیشترین میزان استخراج روغن را داشت. برای پیش بینی میزان روغن کنجد استخراج شده از شبکه عصبی مصنوعی از نوع پرسپترون چندلایه و مقایسه آن با مدل های رگرسیونی استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل شبکه عصبی مصنوعی با توپولوژی 1-8-3 با ضریب همبستگی 47/97 درصد و مجذور میانگین مربعات خطای، 65/0 در مقایسه با مدل های رگرسیون خطی و درجه دوم کارایی بالاتری در پیش بینی میزان روغن استخراجی دارد.