زیست شناسی سازی اخلاق: تحلیل و نقد نظریه اخلاق تکاملی ادوارد ویلسون

اخلاق تکاملی نظریه ای فرااخلاقی است که هدف آن زیست شناسی سازی اخلاق در چارچوب نظریه تکامل است. هدف این مطالعه، جستجوی ریشه های اخلاق از مهم ترین مباحث فرااخلاقی، در سیر تکامل انسان است.

مواد و روش ها:

 در این پژوهش تحلیلی با استفاده از داده های فلسفی و زیست شناختی در ادبیات موضوع، مولفه های اساسی اخلاق تکاملی از دیدگاه ویلسون استخراج و نقش هر کدام در شکل گیری این نظریه تبیین می گردد، سپس نقاط ضعف و قوت نظریه تکاملی ویلسون در حل مسائل اخلاقی بحث و تحلیل می گردد.

یافته ها: 

اخلاق نیز همچون هر پدیده تکاملی دیگر از مسیر انتخاب طبیعی عبور می کند و ژن های مرتبط به آن، زمانی که گونه های اخلاق مدار و اخلاق گریز تحت فشار انتخاب طبیعی قرار گرفته اند، باقی می مانند. از دیدگاه ویلسون، ریشه های اخلاق را می توان در خودگروی ژن ها جستجو کرد و منش ها و رفتارهای اخلاقی همچون فداکاری و دگرخواهی را در آن ها یافت، اما این نظریه، علاوه بر اشکالاتی نظیر جبر ژنتیکی و بی ارزش ساختن انسان که سایر محققان بر آن وارد کرده اند، اشکالات و کاستی های دیگری دارد، از جمله عدم شمول در تبیین همه احکام و اوصاف اخلاقی و ناتوانی در تبیین احکام اخلاقی مطلق.

نتیجه گیری:

 نتایج نشان داد که تبیین ویلسون از ریشه های اخلاق با دشواری های قابل توجهی مواجه است و نمی توان آن را نظریه جامعی دانست، از همین روی نیازمند ترمیم و اصلاح است.