بررسی تاثیر باکتری‏های تولید کننده و مصرف کننده اسید لاکتیک و ساکارومایسیس سرویسیه بر فراسنجه‏های تولید گاز، تخمیر شکمبه‎ای و قابلیت هضم مواد مغذی در جیره با کنسانتره بالا به روش برون‏ تنی در گوسفند عربی

اسیدوز یکی از اختلالات تغذیه‏ای در نشخوارکنندگان می‏باشد که به دلیل مصرف مقادیر زیاد کربوهیدرات‏های با قابلیت تخمیر بالا و ظرفیت بافری پایین شکمبه در نتیجه مصرف کم فیبر ایجاد می‏شود. از این رو راهکارهایی از جمله استفاده از افزودنی‏های میکروبی به منظور جلوگیری از بروز اسیدوز پیشنهاد شده است. این تحقیق به منظور بررسی تاثیر استفاده از سه افزودنی خوراکی میکروبی (باکتری‏های تولید کننده و مصرف کننده اسید لاکتیک و مخمر ساکارومایسیس سرویسیه) در جیره با کنسانتره بالا بر فراسنجه‎های تولید گاز و تخمیر شکمبه‏ای در شرایط برون‏تنی در گوسفند و با فرض تاثیر مثبت استفاده هم زمان افزودنی‏ها در مقایسه با کاربرد آن‏ها به تنهایی و تیمار کنترل انجام گرفت.

مواد و روش ‏ها:

به منظور بررسی تاثیر افزودنی‏های میکروبی بر فراسنجه‎های تولید گاز، تخمیر شکمبه‏ای و قابلیت هضم مواد مغذی به روش برون‏تنی 8 تیمار آزمایشی شامل 1) کنترل (جیره پایه (نسبت کنسانتره به علوفه 70 به 30) بدون افزودنی میکروبی)؛ 2) جیره پایه + مگاسفرا السدنی (Me)؛ 3) جیره پایه + ساکارومایسیس سرویسیه(SC)؛ 4) جیره پایه + لاکتوباسیلوس فرمنتوم+لاکتوباسیلوس پلانتاروم (FP)؛ 5) جیره پایه + مگاسفرا السدنی+ساکارومایسیس سرویسیه (MSC)؛ 6) جیره پایه + مگاسفرا السدنی+لاکتوباسیلوس فرمنتوم+لاکتوباسیلوس پلانتاروم (MFP)؛ 7) جیره پایه + ساکارومایسیس سرویسیه+لاکتوباسیلوس فرمنتوم+لاکتوباسیلوس پلانتاروم (SCFP) و 8) جیره پایه + مگاسفرا السدنی+ساکارومایسیس سرویسیه+لاکتوباسیلوس فرمنتوم+لاکتوباسیلوس پلانتاروم (MSCFP) در قالب آزمایش فاکتوریل مورد بررسی قرار گرفتند. به منظور بررسی اثر بخشی تیمارهای آزمایشی از تکنیک تولید گاز و هضم دو مرحله‏ای در شرایط آزمایشگاهی استفاده شد. مایع شکمبه مورد نیاز از 3 راس گوسفند نر عربی تغذیه شده با جیره بر پایه علوفه گرفته شد.

یافته ‏ها :

تحت تاثیر استفاده از افزودنی‏های خوراکی میکروبی میزان گاز تولیدی در همه زمان‎ها به طور معنی‏داری برای تیمار MSCFP افزایش یافت (05/0>P). همچنین کم‎ترین میزان متان تولیدی در تیمار MSC مشاهده شد (05/0>P). استفاده از افزودنی‎های خوراکی میکروبی سبب بهبود فراسنجه‎های تولید گاز شد (قابلیت هضم ماده‏آلی و انرژی قابل متابولیسم) (05/0>P). همچنین بیش‎ترین میزان پروتئین میکروبی در تیمار MSC مشاهده شد. قابلیت هضم پروتئین خام و الیاف نامحلول در شوینده اسیدی به طور معنی‎داری در تیمارهای FP و MSCFP افزایش یافت (05/0>P). بیش‏ترین میزان قابلیت هضم الیاف نامحلول در شوینده خنثی در تیمار SCFP مشاهده شد (05/0>P). غلظت کل اسیدهای چرب فرار به طور معنی‏داری برای تیمار MSCFP افزایش یافت (05/0>P). بیش‏ترین درصد اسید چرب استات در تیمار کنترل مشاهده شد (05/0>P) و در مقابل استفاده از افزودنی‏های خوراکی میکروبی سبب افزایش درصد پروپیونات و بوتیرات به ترتیب در تیمارهای MSC و FP شد (05/0>P). همچنین استفاده از افزودنی‏های خوراکی میکروبی سبب کاهش نسبت استات به پروپیونات و همچنین کاهش نسبت استات+بوتیرات به پروپیونات شد (05/0>P). بیش‎ترین غلظت نیتروژن آمونیاکی در تیمارهای MSCFP و SCFP مشاهده شد (05/0>P).

نتیجه‏ گیری:

با توجه به نتایج مثبت تیمارهای آزمایشی بر تولید گاز، کاهش تولید متان و همچنین قابلیت هضم مواد مغذی، شاید بتوان استفاده از این افزودنی‎های میکروبی را در جیره با کنسانتره بالا در بره پرواری توصیه کرد. از این رو این تیمارها FP، SCFP و MSCFP کاندیدای خوبی برای استفاده هستند.