بررسی تحمل به شوری دو ژنوتیپ انتخابی انار (Punica granatum) در مقایسه با رقم رباب نیریز

به منظورارزیابی اثر تنش شوری بر برخی از ویژگی های رشدیژنوتیپ هایانتخاب شده انار از مناطقی با آب و خاک شور، آزمایشی به صورت فاکتوریل با طرح کاملا تصادفی بادوعامل ژنوتیپ و رقم درسه سطح (’پوست سیاه اردکان‘، ’چاه افضل‘و ’رباب نیریز‘) و شوری آب آبیاری درپنج سطح (یک، سه، پنج، هفت و نه دسی زیمنسبر متر)، و با چهار تکرار در سال 1397-1396 در سایت مرکز ملی تحقیقات شوریایران انجام شد.نتایج نشان داد که نوع ژنوتیپ و سطوح شوری بر تغییرات صفات مورفولوژیک، فیزیولوژیک و غلظت عناصر غذایی موثر است. در تمامی ژنوتیپ های مطالعه شده با افزایش سطح شوری،شاخص های مورد مطالعه شامل ارتفاع شاخه، قطر شاخه، تعداد برگ کل، درصد برگ های سبز، وزن تر و خشک اندام هوایی، محتوی آب نسبی، شاخص کلروفیل، کلروفیل a، b و کل، کاهش و درصد برگ های نکروزه کاهش یافت. درحالیکه درصدبرگ های ریزش یافته، نسبت وزن تر ریشه به وزن تر اندام هوایی، درصد نشت یونی، درصد سدیم، درصد کلر، و نسبت سدیم به پتاسیم برگ ها افزایش یافتند، ولی میزان کاهش و افزایش در صفات اندازه گیری شده در بین ژنوتیپ های مطالعه شده با یکدیگر اختلاف معنی داری داشتند. در سطح شوری هفت دسی زیمنس بر متر، در ژنوتیپ های ’چاه افضل‘ و ’رباب نیریز به ترتیب برگ های نکروزه (3% و 6/5%)، برگ های ریزش یافته (05/1% و 83/4%)، نشت یونی (95/3% و 60/8 %)، سدیم (31/0% و 67/0%)، کلر (13/0% و 43/0%)، پتاسیم (64/0% و 27/0%)، و نسبت سدیم به پتاسیم (12/0 و 64/0 واحد) نسبت به گیاهان شاهد (سطح شوری 1 دسی زیمنس بر متر) افزایش یافتند. درحالیکه، برگ های سبز (06/4% و 43/10%)، تعداد برگ کل (62/2% و 4/12%)، رطوبت نسبی (68/5% و 77/9%) و کلروفیل کل (13/5% و 56/14%) به ترتیب در ژنوتیپ های ’چاه افضل‘ و ’ رباب نیریز ‘نسبت به گیاهان سطح شوری یک دسی زیمنس بر متر)شاهد(کاهش یافتند.دراینتحقیق در مجموع، ژنوتیپ های ’چاه افضل‘ و ’ رباب نیریز ‘ به ترتیب به عنوان متحمل ترین و حساس ترین ژنوتیپ ها به شوری انتخاب شدند. ژنوتیپ چاه افضل با حفظ خصوصیات رشدی خود و افزایش جذب پتاسیم در مقابل سدیم توانست به خوبی شوری تا هفت دسی زیمنس بر متر را تحمل نماید.