اثر تراکم خاک و کاربرد ماده آلی بر برخی ویژگی های زیستی خاک در کشت گلخانه ای گندم

تراکم خاک یکی از مشکلات زیست محیطی جهانی است. تاکنون عمده پژوهش ها بر تاثیر تراکم خاک بر ویژگی های فیزیکی خاک و رشد گیاه تمرکز داشته اند، درحالیکه تعیین اثر تراکم خاک بر فعالیت ریزجانداران و فرآیندهای بیولوژیکی خاک بسیار ضروری است. هدف از انجام این پژوهش تعیین تاثیر تراکم خاک و افزودن مواد آلی بر برخی ویژگی های زیستی شامل تنفس، کربن زیست توده میکروبی خاک، فعالیت آنزیم اوره آز و شدت نیتریفیکاسیون در خاک بود. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در شرایط گلخانه ای انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل تراکم خاک (صفر، 10 و 20 درصد) و افزودن ماده آلی (صفر و 2 درصد کمپوست باگاس نیشکر) بودند. نتایج نشان داد که اثر جداگانه تراکم خاک و ماده آلی بر تنفس، کربن زیست توده میکروبی خاک، فعالیت آنزیم اوره آز و شدت نیتریفیکاسیون معنی دار بود. همچنین، اثر متقابل تراکم خاک و افزودن ماده آلی به خاک بر ویژگی های اندازه گیری شده در سطح یک درصد معنی دار بود. با افزایش تراکم خاک، تمام ویژگی های بیولوژیکی مورد بررسی کاهش یافت، اما افزودن مواد آلی به خاک موجب بهبود فعالیت میکروبی و افزایش میزان تنفس و کربن زیست توده میکروبی، فعالیت آنزیم اوره آز و شدت نیتریفیکاسیون شد. بنابراین افزایش مواد آلی یا بقایای گیاهی یک شیوه مدیریتی مهم است که می تواند باعث بهبود ویژگی ها و عملکرد خاک شود.