بررسی کلان‏ گفتمان مشروطیت در خاطرات حاج سیاح (دوران خوف و وحشت) بر اساس نظریه تحلیل انتقادی گفتمان فرکلاف

هر اثر، متناسب با موضوع خود حاوی کلان‎ گفتمان ‎ها و خرده‎گفتمان ‎هایی است که عناصر زبانی و معنایی در خدمت تبیین و تفسیر آنها به‎ کار گرفته می‎شود. خاطرات حاج سیاح محلاتی، از جمله آثار برجسته در دوره قاجار است که در بخش قابل ‎ملاحظه‎ای از آن به یکی از رویدادهای سیاسی-اجتماعی زمان، یعنی مشروطیت پرداخته شده و قرار داشتن مولف در جبهه مشروطه‎ طلبان، این صبغه را پررنگ‎تر ساخته است. بررسی کلان‎ گفتمان مشروطیت در این اثر بر اساس الگوی نسبتا جامع فرکلاف در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین، نماینده نگرش مثبت نویسنده به مسئله مشروطیت و به‎کارگیری عناصر زبانی و واژگانی، دستوری و بیانی و... در موافقت با این رویداد است. در جبهه مخالف مشروطه‎خواهان، مخالفان آن قرار دارند که دقیقا روی دیگر سکه را می‎نمایانند و برخورد انتقادی نویسنده در سه ساحت توصیف، تفسیر و تبیین با آن ها این امر را برجسته‏ تر می‎کند.