مطالعه چگونگی «آموزش شهروندی» در برنامه ی درسی: سنتز پژوهی مطالعات انجام شده در دو دهه ی اخیر

هدف این پژوهش سنتز پژوهی چند مورد از پژوهش هایی است که حول موضوع آموزش شهروندی در برنامه های درسی در کشورهای مختلف انجام شده است. برای این منظور با استفاده از روش سنتز پژوهی، تحقیقات انجام شده در سطح بین الملل، در خصوص میزان توجه و اختصاص مفاهیم مربوط به آموزش شهروندی در برنامه های درسی، به صورت نظام مند انتخاب، واکاوی محتوایی و دسته بندی شده اند. در مرحله غربالگری، 11 پژوهشی که این ویژگی ها را داشته اند، انتخاب و ترکیبی از یافته های آنها بر اساس اصول تلفیق، بازاندیشی و بازآرایی داده ها، ارائه شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که عوامل مهم محیطی که در ساختار کلی برنامه های درسی آموزش شهروندی به آن پرداخته شده عبارت از سنت تاریخی؛ موقعیت جغرافیایی؛ ساختار اجتماعی-سیاسی؛ سیستم اقتصادی و روندهای جهانی است. همچنین نتایج نشان می دهد که آموزش شهروندی در برنامه های درسی برخی از کشورها، مبتنی بر بیان ارزش های فرهنگی جزئی و همچنین قوانین ملی و در برخی دیگر حالت خنثی نسبت به ارزش ها داشته اند. نهایتا اینکه نتایج بیانگر آن است که آموزش شهروندی در برنامه های درسی، از سه لایه تشکیل می شود: آموزش در مورد شهروندی؛ آموزش از طریق شهروندی و آموزش برای شهروندی.