ارزیابی جمعیت نماتد ریشه ی مرکبات (Tylenchulus semipenetrans Cobb, 1913) و شبه قارچ فیتوفترا (Phytophthora nicotianae Breda de Hann, 1896) در درختان سالم و مبتلا به بیماری زوال مرکبات در جنوب استان کرمان

مرکبات (Citrus spp.) در جنوب استان کرمان نقش بسیار مهمی از نظر اقتصادی ایفا می کند. در سال های اخیر شیوع بیماری جدید زوال درختان مرکبات  تهدید جدی برای مرکبات این منطقه به شمار می رود. درختان آلوده ظاهری ضعیف و رنگ پریده نشان می دهند. علائم پوسیدگی شدید ریشه ها در تمامی درختان آلوده دیده می شود. در این تحقیق، پراکنش نسبی بیماری زوال مرکبات و وضعیت آلودگی درختان سالم و در حال زوال به نماتد ریشه ی مرکبات (Tylenchulus semipenetrans) و شبه قارچ فیتوفترا (Phytophthora nicotianae) موردبررسی قرار گرفت. درصد وقوع بیماری زوال مرکبات در منطقه 76 درصد تعیین گردید. نتایج نشان داد نمونه های موردبررسی دارای آلودگی متوسط تا شدید به نماتد ریشه ی مرکبات و شبه قارچ فیتوفترا بودند. میانگین دو سال (92 و 93) جمعیت لارو سن دو نماتد ریشه در 200 سانتی متر مکعب خاک درختان آلوده و سالم به ترتیب 2572 و 183 شمارش شد. میانگین ماده ی بالغ در یک گرم ریشه ی درختان آلوده و سالم به ترتیب 210 و 11 عدد شمارش شد. میانگین تعداد زادمایه ی قارچ فیتوفترا در یک گرم خاک ریزوسفر درختان آلوده و سالم به ترتیب 5/13 و چهار عدد شمارش گردید. مایه زنی گیاهچه های بکرایی با نماتد و قارچ فیتوفترا، منجر به بروز پوسیدگی ریشه و مرگ گیاهچه شد. نتایج نشان داد که اگرچه نماتد و فیتوفترا نمی توانند به عنوان عامل اصلی بروز زوال ناگهانی مرکبات در جنوب کرمان باشند ولی ترکیبی از نماتد ریشه ی مرکبات و شبه قارچ فیتوفترا، می تواند به عنوان یکی از عوامل همراه و تشدیدکننده ی بیماری زوال ناگهانی مرکبات در منطقه ی جنوب کرمان باشد.